Có thể bạn sẽ muốn lao vào đọc ngay bản whitepaper Satoshi Nakamoto xuất bản năm 2008, hay bản mà Vitalik Buterin viết năm 2013 nói về tầm nhìn của blockchain Ethereum, nhưng hãy khoan đã. Bây giờ chưa phải thời điểm thích hợp để đọc những tài liệu này, hãy quay trở lại với chúng khi bạn đã “ướt crypto” từ đầu đến chân. Thay vào đó, hãy thử tìm hiểu những nguồn tài nguyên này trước – được sắp xếp theo thứ tự thời gian từ ít tới nhiều.
7 khóa học crypto cho người mới
15 phút: “Fat Protocols”
Vào năm 2016, Joel Monegro, khi đó là một nhà đầu tư tại Union Square Ventures (USV), đã viết một bài đăng blog dài 1,200 từ trên trang web của USV tên là “Fat Protocols”.
Bằng lối viết súc tích, rõ ràng, Monegro đã chỉ ra sự khác biệt chủ yếu giữa internet và blockchain. Ông còn nói về vị trí của tiền điện tử trong lịch sử internet và về cơ bản cố gắng trả lời câu hỏi “Tại sao những thứ như Bitcoin và Ethereum có giá trị?”.
Mặc dù một số người cho rằng đến thời điểm này những điều Monegro nói đã lỗi thời, nhưng đây vẫn là một trong số những bài viết giới thiệu được đọc nhiều nhất trong thế giới crypto.
Tham khảo bài blog ngay: Fat Protocols
26 phút: “Bitcoin thật sự hoạt động như thế nào?”
Bitcoin là điểm khởi đầu để người mới tìm hiểu và lặn sâu vào lĩnh vực tiền điện tử, nhưng nếu bạn đã chán ngán đọc những giải thích khô khan về bằng chứng công việc (proof of work) hay mã hash… để hiểu về Bitcoin thì hãy thử xem video này.
Grant Sanderson, người điều hành kênh YouTube 3Blue1Brown về toán học được đông đảo người yêu thích đã thực hiện một video có tên “But how does Bitcoin actually work?” (Bitcoin thật sự hoạt động như thế nào?) để giải thích hệ thống sổ cái, bí ẩn đằng sau cách vận hành của 21 triệu Bitcoin… bằng những hình ảnh và sơ đồ đơn giản, sinh động.
1 giờ 30 phút: Tìm hiểu các tài sản crypto không phải Bitcoin
Vào năm 2017, Linda Xie, một nhân viên thời kì đầu của Coinbase, hiện đang điều hành một quỹ đầu cơ tiền điện tử, đã xuất bản trên Medium một loạt hướng dẫn giúp người mới bắt đầu tìm hiểu các tài sản tiền điện tử không phải Bitcoin.
Mặc dù nhiều bài hướng dẫn của cô về một số loại tài sản thời đó đến nay đã không còn phù hợp, nhưng bài viết về Ethereum đặc biệt dễ hiểu và đơn giản. Nó đưa ra các kịch bản về cách công nghệ có thể được sử dụng, ví dụ: khi bạn mua nhà, Ethereum có thể giúp bạn loại bỏ nhu cầu luật sư và đại lý giám hộ như thế nào.
Tham khảo các hướng dẫn tại đây.
2 giờ 30 phút: “Bậc thầy trầm lặng của tiền điện tử”
Tập “The Quiet Master of Cryptocurrency” (Bậc thầy trầm lặng của tiền điện tử) sản xuất năm 2017 trong podcast The Tim Ferriss Show giới thiệu cuộc trò chuyện thú vị về crypto giữa nhà đầu tư Naval Ravikant và nhà mật mã học kiêm nhà khoa học máy tính Nick Szabo.
Szabo là người đã phát triển khái niệm “hợp đồng thông minh”, ông cũng thiết kế Bit Gold, được nhiều người xem là tiền thân của Bitcoin.
Tập podcast này thảo luận rất nhiều chủ đề từ “Bitcoin là gì, tiền điện tử là gì và chúng giải quyết vấn đề gì?” cho đến “Ethereum là gì và điều gì khiến nó trở nên độc đáo? Điểm mạnh và điểm yếu của nó?”, hay sự khác biệt giữa code ‘ướt’ và code ‘khô’.
Đây chính là podcast đã khiến Justine Humenansky, người làm việc tại Sáng kiến Tiền tệ Kỹ thuật số Tương lai của Đại học Stanford, Mỹ quan tâm đến tiền điện tử.
“Năm 2017, tôi đến dự một đám cưới và ngồi cùng bàn với một nhân viên thời kì đầu của Coinbase, người này đã gợi ý tôi nghe podcast này,” cô nói. “Sau khi nghe xong, tôi đã nghĩ, wow, cái này có thể còn hơn cả tiền. Đây có thể là một mạng internet mới”.
Nghe Podcast ngay tại: The Quiet Master of Cryptocurrency
Một học kỳ: Blockchain & Tiền
Gary Gensler hiện là chủ tịch của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC), đã từng dạy một khóa học về blockchain tại trường kinh doanh của Đại học MIT và bạn có thể tìm thấy tất cả 24 bài giảng này trên YouTube.
Là bậc thầy trong ngành tài chính, am hiểu luật pháp cộng với lối truyền đạt hài hước, dễ hiểu, Gensler rất phù hợp để trở thành “người thầy đầu tiên” của bạn khi tham gia vào thế giới crypto. Khoá học này giải thích rất tỉ mỉ về lịch sử của tiền tệ, lý do tiền điện tử có thể là tác nhân tạo nên thay đổi lớn trong xã hội, vấn đề pháp lý trong tiền điện tử…
Khi người mới hỏi về cách bắt đầu tìm hiểu crypto, Sam Dealy, kỹ sư phần mềm tại MobileCoin, đã đề xuất khoá học này.
“Gensler có thể nói về bức tranh toàn cảnh – thứ bạn hay đọc được trên mạng, như từ một bài báo của Medium chẳng hạn. Nhưng ông cũng đi sâu vào giải thích những chi tiết kỹ thuật, ví dụ những điều này có ý nghĩa gì trong ngôn ngữ máy tính,” anh nói.
Dưới đây là video bài giảng đầu tiên, để xem toàn bộ khóa học với 24 video, bạn có thể xem danh sách phát tại đây: MIT 15.S12 Blockchain and Money, Fall 2018
Một học kỳ: Crypto 101 & DeFi 101
Hai khoá học này của anh Lê Thanh – sáng lập Coin98 cùng đội ngũ của mình thực hiện là sự bổ sung hoàn hảo cho khoá học của Gensler ở trên.
Nếu khoá học của Gensler giới thiệu bản chất của tiền tệ và blockchain thì Crypto 101 đi thẳng vào phân tích bản chất của đầu tư tiền điện tử là một trò chơi có tổng bằng không (zero-sum game). Đây không phải những bài học nặng về lý thuyết, kỹ thuật vì những người làm ra khoá học đã nhiều năm lăn lộn trong thị trường với kinh nghiệm “chơi thật, thắng thật, thua thật”.
Trong khi đó, DeFi 101 chỉ ra những mảnh ghép lớn tạo nên bức tranh tài chính phi tập trung giúp những nhà đầu tư chập chững biết mình nên bắt đầu từ đâu.
Hai khoá học này sẽ “thấm thía” hơn nếu bạn học lúc mới bước vào thị trường với hành trang zero và quay lại học lần nữa khi đã nếm mùi FOMO, mất tiền…
Vô hạn định: Nếu bạn vẫn muốn học tiếp…
Công ty đầu tư mạo hiểm Andreessen Horowitz (a16z) đã xây dựng trên trang web của mình một nguồn tài nguyên lớn về tiền điện tử: gần 160 tập podcast, các bài viết trên Medium, blog và các file PDF học thuật được chia thành nhiều chủ đề. Tham khảo tại đây.
Trang web Coinviet cung cấp các bài viết bao phủ nhiều khía cạnh của thị trường crypto từ những trend kiếm tiền mới nhất cho đến phân tích chuyên sâu về những mảnh ghép quan trọng trong thị trường. Tất cả bài viết được chia thành các cấp độ từ dễ đến khó phù hợp cho người mới học hỏi để phát triển dần theo thời gian. Truy cập coinviet.net và khám phá thế giới crypto ngay!
