Tổng quan về Rug Pull
Rug Pull là gì
Rug Pull là một thuật ngữ chỉ hành động của đội ngũ phát triển thực hiện rời bỏ dự án và bỏ trốn cùng số tiền của cộng đồng đầu tư dẫn đến giá trị tài sản token đột ngột tụt giá và mất hết giá trị. Các dự án Rug Pull xảy ra thường xuyên ở các sàn giao dịch phi tập trung (Dex) vì họ cho phép người dùng không cần sự cho phép và dễ dàng tạo ra các Pool thanh khoản nhằm giao dịch dẫn đến không có bên trung gian đứng ra để đảm bảo các giao dịch này.
Do đó khi tham gia đầu tư vào thị trường rất nhiều rủi ro như tiền điện tử, các nhà đầu tư nên giữ cho bản thân một “cái đầu lạnh”. Không nên tin tưởng tuyệt đối vào những gì dự án nói mà hãy quan sát và theo dõi những gì dự án thực hiện.
Một trong những vụ Rug Pull Crypto nổi tiếng nhất diễn đó chính là dự án Squid Game, dự án này được tạo ra bởi một đội ngũ ẩn danh. Họ vẽ ra một dự án game với mô hình Play-to-earn dựa trên tựa phim rất hot là “Squid Game” với token SQUID.
Thời điểm đó, Squid Game là một từ khóa rất hot và dự án đã dễ dàng thu hút được sự quan tâm từ cộng đồng và nhanh chóng lan rộng ra khắp thị trường Crypto.
Sự fomo mạnh từ cộng đồng được đẩy lên cao trào vào ngày 1/11/2021 đẩy giá SQUID từ $38 tăng mạnh lên $2,856. Ngay sau đó, dự án đã bị Rug Pull và giảm về gần 0 chỉ trong chốc lát và dự án đã chính thức ngừng hoạt động.
Các hình thức Rug Pull
Dựa trên việc dễ dàng tạo Pool thanh khoản trên sàn DEX, kẻ xấu đã lợi dụng để thực hiện niêm yết các token lừa đảo và dễ dàng thu hút nhà đầu tư quan tâm.
Dự án bị rút thanh khoản
Đối với các ứng dụng xây dựng về AMM, Staking hay Farming thường cung cấp các lãi suất APR/APY cao ngất ngưỡng để tạo sự thu hút từ cộng đồng nhằm mang lại thanh khoản cho các Pool.
Vì Pool có thể chưa được khoá nên giá trị trong Pool sẽ tăng lên liên tục, đến khi đạt số tiền như kẻ xấu mong muốn thì họ sẽ thực hiện rút tất cả các tài sản trong Pool và bỏ trốn.
Dự án bị xả token
Đối với những dự án hoạt động theo các kêu gọi nhà đầu tư tham gia cung cấp thanh khoản thường sẽ có những đoạn code lạ với mục đích ngăn chặn cộng đồng không thể thực hiện lệnh bán sau khi đã mua token hoặc chỉ có thể bán ra 1 ít.
Điều này sẽ khiến cho các nhà đầu tư gần như chỉ có thể mua vào và đẩy giá token ngày càng cao tạo sự thu hút và Fomo từ cộng đồng. Ngày càng có nhiều người sẽ mua vào cho đến khi kẻ xấu thực hiện bán xả tất cả token ra và biến mất.
Cũng có những dự án, kẻ xấu sẽ tự động mint ra thêm token để xả ra thị trường nhằm thu hút hết thanh khoản.
Dấu hiệu nhận biết dự án Rug Pull
Dự trên các hành động của các dự án Rug Pull trước đây, có thể đưa ra một số dấu hiệu nhận biết rủi ro Rug Pull đối với các dự án như sau:
- Đội ngũ ẩn danh: việc ẩn danh tính đội ngũ phát triển đã không còn xa lạ trong thị trường tiền điện tử. Vẫn có rất nhiều dự án chất lượng với team ẩn danh như Pancakeswap, sushiswap… Tuy nhiên, số lượng dự án xảy ra Rug Pull và biến mất khỏi thị trường chiếm phần lớn đối với các đội ngũ ẩn danh.
- Pool thanh khoản không được khoá: Nếu Pool thanh khoản không được khoá thì nguy cơ đội ngũ dự án kiểm soát hoàn toàn pool là có thể xảy ra. Điều này sẽ dẫn đến rủi ro bị xả token hoặc chỉ có chiều mua mà không thể bán.
- Thiết kế website dự án sơ sài, lượt tương tác ảo trên các ứng dụng mạng xã hội: điều này cho thấy sự thiếu chỉn chu và tâm huyết với dự án từ đội ngũ phát triển. Cho thấy tâm lý “ ăn xổi” và dễ có các rủi ro xấu như Rug Pull.
- Contract của dự án không được audit bởi các tổ chức uy tín: Điều này tiềm ẩn các rủi ro về code ẩn trong chương trình xây dựng dự án. Khi thanh khoản đủ lớn, kẻ xấu có thể lợi dụng các dòng code này để phá vỡ cấu trúc hoặc mở khoá nhằm chiếm đoạt tài sản và Rug Pull.
Một số đơn vị Audit uy tín trong thị trường tiền điện tử như:
- Certik.org
- Quantstamp.com
- Cryptomaniac
- Trailofbits.com
- Github.com/crytic/slither
Cách phòng tránh dự án Rug Pull
Dựa trên các dấu hiệu và đặc điểm của các dự án Rug Pull, chúng ta cần chú ý các dấu hiệu sau để đánh giá một dự án có nguy cơ Rug Pull hay không.
Contract được kiểm chứng
Đối với việc kiểm chứng các dự án thông qua Verified Source Code sẽ giúp cho việc đảm bảo những đoạn code là hay việc đội ngũ phát triển thực hiện các thay đổi trong code nhằm mang lại lợi ích riêng cho họ.
Kiểm tra việc đã khoá Pool thanh khoản hay chưa
Dựa vào việc kiểm tra quyền Owner MasterChef được chuyển sang Timelock hay chưa và hàm Migrate thông qua các công cụ như BscScan hay Etherscan…
Kiểm tra hàm Migrate
Kiểm tra MasterChef và Timelock Contract
Khi đạt đủ các điều kiện trên thì dự án đã đảm bảo không có khả năng Rug Pull và các nhà đầu tư có thể tìm hiểu các thông tin khác trước khi tham gia đầu tư vào một dự án.
Tổng kết
Qua bài viết trên, coinviet.net đã giới thiệu các bạn về Rug Pull là gì và dấu hiệu để nhận biết dự án có nguy cơ Rug Pull.
Hy vọng thông tin trên hữu ích và chúc các bạn đầu tư thành công! Mọi thắc mắc vui lòng comment dưới bài viết để cùng coinviet.net thảo luận và hỗ trợ.
