Trong bài viết này, mình sẽ khái quát cho anh em về UkraineDAO là gì và các loại hình DAO hiện có trên blockchain hiện nay. Mình sẽ chú tâm hơn vào việc UkraineDAO khác biệt như thế nào so với các DAO khác và sức ảnh hưởng của nó.
Hãy cùng mình tìm hiểu nhé!
UkraineDAO là gì?
UkraineDAO là một tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) với mục đích khởi phát là huy động tiền quyên góp cho Ukraine, quốc gia đang cần sự trợ giúp, thông qua hình thức đấu giá NFT lá cờ quốc gia Ukraine trên PartyBid. Nhưng sau đó họ còn mở thêm tính năng cho phép gửi tiền quyên góp đến UkraineDAO.
100% số tiền thu được từ việc bán NFT sẽ ngay lập tức được chuyển đến thường dân Ukraine, những người giúp đỡ những người bị chiến tranh do Putin khởi xướng – “Come Back Alive”. Đây là một trong những sáng kiến từ thiện và tình nguyện hiệu quả và minh bạch nhất của Ukraine: savelife.
Sự ra đời của UkraineDAO
Ngày 24/2/2022, ý tưởng thành lập UkraineDao (UD) được hình thành ngay sau khi Putin bắt đầu cuộc chiến ở Ukraine. Nadya từ Pussyriot, Trippy từ Trippy Labs, Alona (Co-Founder) và các thành viên PleasrDAO đã bắt đầu trò chuyện trực tuyến.
Họ mời những người khác có nhiều nền kiến thức khác nhau về công nghệ, kinh nghiệm hợp đồng, các nhà hoạt động, nghệ sĩ, người có ảnh hưởng, biên tập viên, phương tiện truyền thông.
Tất cả những cá nhân ở những vị trí địa lí cách biệt nhưng dường như không có biên giới nào ngăn cách họ tập hợp lại với mục tiêu đoàn kết để giúp đỡ người Ukraine trên mặt đất trong thời gian sớm nhất có thể.
Ngày 25 – 26/2/2022: Cuối cùng, người ta quyết định rằng PartyBid sẽ là công cụ tốt nhất để sử dụng để tổng hợp các khoản đóng góp (nhà thầu cần có ví đã được thiết lập, v.v.), ngoài ra các khoản đóng góp khác sẽ được chấp nhận thông qua UkraineDAO. Số tiền nhận được vào ngày 25/2 là khoảng 44 ETH từ một nhân vật giấu tên.
Ngày 3/3/2022, chương trình raise fund dựa trên việc đấu giá quốc kỳ của Ukraine đã kết thúc.
Cũng trong ngày 3/3/2022, số token LOVE được hứa sẽ airdrop đã được chuyển đến các địa chỉ ví của những người đã quyên góp.
Ngày 4/3/2022, hơn 12 triệu đô từ các nỗ lực liên quan đến UkraineDAO đã được huy động, trong đó bao gồm:
- $6.5M đã được huy động từ tiền bán đấu giá quốc kỳ Ukraine với 3,271 người đóng góp thông qua PartyBid.
- Hơn $6.2M đã được quyên góp từ chính việc kêu gọi donate thông qua UkraineDAO.
Tính tới thời điểm viết bài, UkraineDAO – hiện là tổ chức có khoản đóng góp tiền điện tử dựa trên NFT lớn nhất cho các nỗ lực chiến tranh của Ukraine cho đến nay.
Thực trạng các DAO hiện nay trên thị trường
Chúng ta hãy cùng điểm lại nhiều loại hình DAO đang có mặt trên thị trường hiện nay với vô số những mục đích khác nhau, chẳng hạn như:
- DAO từ chính giao thức: UniswapDAO, PancakeDAO.
- DAO về mảng game: Yield Guild Games, Merit Circle, Ancient8.
- DAO nhằm giải quyết vấn đề thanh khoản và DeFi 2.0: OlympusDAO.
- DAO về đầu tư: The LAO.
- DAO về môi trường như: KlimaDAO.
- DAO cho phép tạo ra các DAO khác: Juicebox.
- DAO để mua hiến pháp nước Mỹ: ConstitutionDAO.
- DAO để trợ giúp giải phóng tù nhân chính trị: AssangeDAO.
Tất cả các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) kể trên lại có cùng một ưu điểm là tác động của các DAO này chỉ gói gọn trong một khu vực nhất định như từ chính giao thức/ứng dụng trên blockchain và phục vụ cho các mảng nhất định như đầu tư, môi trường, game. Đây đều là các DAO có tác động vỏn vẹn trong thị trường DeFi và Crypto.
Gần đây, một số làn sóng DAO khá là không mang nhiều ý nghĩa như ConstitutionDAO về việc mua hiến pháp nước Mỹ (một điều không thể) lại được cộng đồng đón nhận lớn. Sau đó, một số DAO mang trong mình ý nghĩa lớn hơn như xin giảm tội cho một số người có tầm ảnh hưởng ở thế giới như FreeRoss (họa sĩ) với FreeRossDAO.
Thậm chí, Julian Assange (người góp công giúp thế giới biết được những âm mưu chính phủ che giấu bằng việc công bố các tài liệu mật) với AssangeDAO đã ra đời nhằm tận dụng sức mạnh của cộng đồng gây áp lực lên tòa án nước Mỹ.
Sự kiện này đã được những người có tên tuổi như Vitalik Buterin (Founder Ethereum) hay Edward Snowden (cựu tình báo Mỹ) – người đã có những động thái vạch trần nước Mỹ và được Nga giúp đỡ gây tiếng vang trên toàn cầu cũng lên tiếng ủng hộ sự việc này.
Tuy nhiên, những DAO này vẫn có tác động không lớn đến mức có thể cứu sống hàng ngàn người hay hàng triệu người như UkraineDAO.
Tác động của UkraineDAO là lớn đến nhường nào?
Anh em cũng đã biết là các loại hình DAO trước đây đều được sử dụng cho một số những mục đích có quy mô nhỏ và chủ yếu mang lại một số lợi ích cho cộng đồng ở các giao thức, ứng dụng hoặc lĩnh vực nào đó trong thị trường tài chính phi tập trung.
Tuy nhiên, với UkraineDAO thì khác, đây là một tổ chức phi tập trung đấu tranh cho mục đích cao cả hơn, đó chính là mạng sống và quyền sinh tồn của những người dân vô tội trong một cuộc chiến tranh được khởi phát từ những nhà lãnh đạo với mục đích chính trị không màng đến tính nhân đạo.
UkraineDAO là một trong những tổ chức phi tập trung đã cùng những bên mạnh thường quân khác có sức ảnh hưởng trong thị trường như Binance, FTX, Near Protocol, Polkadot nhằm cứu trợ Ukraine.
UkraineDAO đã nâng cao giá trị của một DAO thông thường lên tầm vóc quốc gia và vượt ra khỏi ranh giới giữa thị trường truyền thống và thị trường Crypto. UkraineDAO là đại diện của thị trường Crypto và blockchain để giúp ích cho những người thật sự cần chúng.
UkraineDAO huy động được hơn $6.2M (con số thực tế lớn hơn nhiều vì đã được vận chuyển theo từng đợt và tình huống chiến sự), hỗ trợ rất nhiều trong lúc binh sĩ, người thiệt hại, lương thực và cả những nhu cầu cấp thiết như di tản, vận chuyển và trốn chạy của người dân vô tội.
Mình đã không thật sự nghiên cứu về UkraineDAO sau khi vô tình thấy một đoạn video trên mạng về một đứa bé đang tập xe đạp ở một góc phố và bom của Nga đã “vô tình” quăng xuống và cái kết thật sự không thể diễn ra bằng lời.
UkraineDAO là một cuộc cách mạng, không chỉ mang ý nghĩa về vật chất mà còn mang tầm vóc của những người xây dựng nên blockchain. Nó hàm chứa với nhiều ý nghĩa hơn về mặt giá trị token hay công nghệ blockchain một cách xa vời, khó hiểu, được cho là viển vông mà nó hiện diện một cách rất chân thực.
Chân thực tới mức, tiền quyên góp có thể được vận chuyển và quy đổi thành các đồ vật có công dụng hữu ích có thể cứu sống nhiều mạng người mà không cần xác minh tính chính trực của thông tin hay các “sao kê” mập mờ.
UkraineDAO còn là đại diện của công nghệ blockchain tôn trọng sự bình đẳng với những cá nhân đơn lẻ trong mạng lưới “peer-to-peer” giữa người với người. Tất cả bọn họ cùng nhau chung tay, mỗi người góp một ít công sức để hỗ trợ những người trong hoàn cảnh hiểm nguy và đầy cam go nhất tại nơi tiền tuyến.
Sự khác biệt giữa Tổ chức tập trung vs Tổ chức phi tập trung trong diễn biến liên quan đến Ukraine
Tuy nhiên, trong một diễn biến mới nhất thì một hành động của chính phủ Ukraine đã cho thấy điểm yếu của các tổ chức tập trung khi họ có quyền lạm dụng truyền thông và tận dụng niềm tin, lòng yêu thương hòa bình của nhân loại để dùng cho mục đích khác.
Đó là case của việc chính phủ rò rỉ thông tin sẽ airdrop cho những người quyên góp bằng ETH nhưng sau đó họ lại thống nhất không phát token.
Số liệu cho thấy sau tweet này thì hơn 20 triệu đô đã được đóng góp cho các địa chỉ ví trên và được Dune Analytics ghi nhận đạt mức tăng đột biến với hàng chục triệu đô trong chưa đến một ngày.
Tuy nhiên, trong một thông báo gần nhất từ người đại diện UkraineDAO và ông đã thông báo hủy kế hoạch airdrop và ra mắt token. Thay vào đó, chính phủ sẽ sớm ra mắt NFT để ủng hộ lực lượng vũ trang Ukraine.
Đây có thể được xem là hành động “bẻ lái” kinh điển của quốc gia này trong việc tận dụng mong muốn “nhận airdrop” đến từ những người dùng Crypto, đặc biệt trong lúc thị trường downtrend.
Không có một lý do nào đủ thuyết phục về hành động này của chính phủ Ukraine và nó đã tạo nên hình ảnh không tốt cho chính phủ nước này trong mắt những người tham gia thị trường Crypto.
Đúc kết & bài học rút ra
Sau đây là những đúc kết từ những phân tích về dự án UkraineDAO và bài học từ tình huống quyên góp của chính phủ Ukraine:
- UkraineDAO là minh chứng cho thấy use case hay tính hữu ích của thị trường Crypto và công nghệ blockchain đã có thể áp dụng thành công ở thế giới thực.
- Tổ chức phi tập trung đáng tin hơn tổ chức truyền thống.
⇒ Bài học: Không nên quá tham lam và chỉ đặt lòng tin từ một phía ngay cả khi đó là một chính phủ và tất nhiên nên tin tưởng hơn vào các tổ chức phi tập trung DAO (nơi có thể hạn chế khả năng thao túng và mọi thông tin đều có thể tra cứu rõ ràng, minh bạch).
Dự phóng về việc chấp nhận Crypto dựa trên sự kiện Ukraine – Nga
Nếu anh em theo dõi tình hình chính trị đang rất nóng trên thế giới, hiện Nga đang bị áp dụng những lệnh trừng phạt chưa từng có từ các nước phương Tây nhằm hạn chế khả năng đem quân Nga vào Ukraine bằng cách tấn công vào hệ thống ngân hàng. Cụ thể, họ sẽ áp dụng lệnh loại bỏ 7 ngân hàng Nga ra khỏi hệ thống ngân hàng toàn cầu bằng cách khóa cổng thanh toán SWIFT.
Điều này đồng nghĩa với việc lệnh này sẽ ảnh hưởng lớn đến một quốc gia phụ thuộc vào nền tảng SWIFT cho hoạt động thương mại tài nguyên thiên nhiên quan trọng, đặc biệt là các khoản thanh toán cho xuất khẩu dầu và khí đốt như Nga.
Ở chiều ngược lại, Nga cũng đã tấn công vào những cơ sở hạ tầng như mạng internet và cắt đứt các khoản viện trợ vào nước này. Tuy nhiên, cũng may mắn là tỷ phú Elon Musk đã chấp nhận hỗ trợ hệ thống mạng lưới vệ tinh Starlink nhằm cung cấp mạng internet và từ đó làm bàn đạp cho việc nhận cứu trợ từ thị trường Crypto.
Đây là lúc thị trường Crypto trở nên có tiếng nói khi với đầy đủ yếu tố mạng lưới, các giao dịch Crypto ra hoặc vào đất nước mà không cần thông qua hệ thống Swift như Nga đang bị trừng phạt. Những nước rơi vào tình cảnh như Ukraine cũng hoàn toàn có thể nhận được các khoản viện trợ thông qua thị trường Crypto để quy đổi thành những vật phẩm thiết yếu và cấp thiết.
Đây là một case đã ứng nghiệm và các quốc gia trong tương lai sẽ có thể cân nhắc áp dụng hình thức này để chống lại việc phụ thuộc quá nhiều vào các hệ thống thanh toán tập trung toàn cầu như SWIFT nữa. Tất nhiên các lệnh trừng phạt liên quan đến các ngân hàng sẽ không còn là mối lo của các quốc gia và việc ứng dụng Crypto có thể được chấp nhận rộng rãi hơn nữa.
Kết luận
Như vậy là mình đã góp thêm cho anh em những mảnh tin tức mà mình tổng hợp được cũng như đưa một số suy nghĩ cá nhân về UkraineDAO để anh em có thể theo dõi thông tin sát sườn và đầy đủ nhất.
