Mempool là gì?
Mempool là một phòng chờ ảo cho các giao dịch chưa được đưa vào block. Đây cũng là nơi các giao dịch chờ cho đến khi các Miner Node sắp xếp chúng vào block tiếp theo. Mỗi Node duy trì nhóm bộ nhớ của riêng mình và mỗi Node có dung lượng riêng để lưu trữ các giao dịch chưa được xác nhận. Khi một giao dịch được xử lý, nó sẽ bị xóa khỏi Mempool.
Các Node trên mạng chia sẻ dữ liệu Mempool với nhau, chuyển các giao dịch đã ký cho nhau cho đến khi chúng đạt được đồng thuận trên toàn bộ mạng. Khi Mempool đã đầy, các Node sẽ ưu tiên các giao dịch dựa trên phí giao dịch, các giao dịch có phí cao hơn sẽ được xử lý trước tiên.
Mối quan hệ giữa Mempool, Full Node và Miner Node trong mạng Bitcoin
Mọi Full Node của mạng Bitcoin đều có quyền truy cập vào Mempool, lưu trữ tất cả các giao dịch cũng như các block của Blockchain Bitcoin. Mục tiêu của các Full Node là xác thực các giao dịch theo các quy tắc của giao thức Bitcoin.
Các Full Node sẽ chạy một loạt kiểm tra để đảm bảo rằng giao dịch hợp lệ như xác minh rằng chữ ký là chính xác, đầu ra không vượt quá đầu vào và tiền chưa được chi tiêu. Nếu không đáp ứng các điều kiện này, nó sẽ bị từ chối.
Nếu một giao dịch vi phạm các quy tắc (ví dụ: chữ ký không hợp lệ), giao dịch đó sẽ không được chuyển tiếp đến các Node khác. Tuy nhiên, một khi giao dịch được xác minh theo các quy tắc hợp lệ, nó sẽ được thêm vào Bitcoin Mempool.
Khi các giao dịch chưa được xử lý đã ở mempool, các Miner Node sẽ là người chọn và sắp sếp chúng vào block tiếp theo của Bitcoin. Các Miner sẽ lựa chọn dựa trên tiêu chí là phí giao dịch, giao dịch nào trả phí cao nhất sẽ được ưu tiên xử lý trước.
Tại sao khi mạng Bitcoin quá tải thì phí giao dịch thường tăng cao?
Trong thời gian lưu lượng truy cập cao điểm, một số lượng lớn giao dịch tích tụ trên mạng Bitcoin, điều này làm tăng độ trễ và tăng phí giao dịch. Khi cầu vượt quá cung, các Miner Node có quyền lựa chọn giao dịch mà họ xử lý trước. Vì các thợ đào được thúc đẩy chủ yếu bởi lợi nhuận, các giao dịch có phí cao hơn thường sẽ được ưu tiên xử lý trước.
Lúc này, người dùng thường chọn trả phí cao hơn để đẩy các giao dịch của họ lên hàng chờ đầu để được xác nhận nhanh hơn. Các giao dịch có phí thấp hơn vẫn nằm trong Mempool và chúng sẽ vẫn chưa được xác nhận cho đến khi các giao dịch trả phí cao hơn ở phía trước được xử lý hoặc khi mạng giảm sự tắc nghẽn.
Tầm quan trọng và hạn chế của kiến trúc Mempool
Trong kiến trúc của Bitcoin và các blockchain tương tự, mọi giao dịch đều phải đi qua Mempool trước khi được thêm vào các block mới trên blockchain. Trong thời gian lưu lượng truy cập cao và tắc nghẽn, Mempool thu thập và lưu trữ các giao dịch cho đến khi các Miner Node có thể thêm chúng vào các block mới.
Tuy nhiên, Mempool cũng đem đến những ảnh hưởng lớn đến quyền lợi người dùng (MEV). MEV (Miner Extractable Value) có thể hiểu là lợi nhuận mà Miner Node kiếm được nhờ việc lợi dụng quyền hạn của mình.
Miner Node không cần xử lý giao dịch theo thời gian người dùng đưa lệnh on-chain mà họ có thể ưu tiên những giao dịch trả mức phí cao hơn hoặc các lệnh có lợi cho mình. Hai tác hại phổ biến của MEV là:
- Bot giao dịch chênh lệch giá của những bên thứ ba.
- Exchange front-running bot, các bot này có thể giám sát những giao dịch lớn đang chờ được xử lý trên mempool và tận dụng chúng để kiếm lời.
