Tôi làm việc trên du thuyền và đã có gia đình nên chỉ rảnh từ sau 9 giờ đêm, và đây chính là khoảng thời gian tôi dành cho crypto. Khoảng nửa năm trước, lần đầu tiên tôi đến với thị trường. Cảm giác lúc đó của tôi là kiếm tiền quá dễ vậy sao? Tôi đã tìm hiểu và bị “ăn tát” ngay lập tức.
Cú scam đầu đời
Mỗi tối tôi xem video đến 2-3 giờ sáng mới đi ngủ, hì hục như thế nên tôi bắt được hàng ngay. Tôi mua HOTCROSS và IDIA mỗi con 50$ chờ kèo list binance, sau đó vào group để nhờ hỗ trợ mua. Thế nhưng một tài khoản scam giả mạo admin bảo tôi điền key vào một sheet docs để được hỗ trợ. Mặc dù có chút ngờ ngợ vì tài khoản kia dùng Google translate để chat với tôi, và dù đã đọc rất nhiều cảnh báo scam và việc cất giữ passphrase kỹ càng nhưng không hiểu sao tôi vẫn điền.
Hên là bạn Xuân support hỗ trợ rất kịp thời, bảo tôi tạo ví mới và chuyển tiền đi ngay để tránh bị lấy hết tiền. Dù số tiền không lớn, nhưng tôi xem đó là may mắn, bởi vì nếu mắc sai lầm khi số tiền lên đến hàng nghìn hay chục nghìn đô, hậu quả có thể sẽ rất tiêu cực.
⇒ Đó là bài học đầu đời của một newbie ngu ngơ như tôi về một “xã hội phức tạp”.
Trải nghiệm mới có kinh nghiệm
Sau đó, tôi tìm hiểu khoá học Crypto 101 và DeFi 101 của Thanh và những lần live của Thiện. Ấn tượng của tôi về hai con người này không chỉ là share kèo, share kiến thức, mà là khả năng tư duy tổng hợp và diễn đạt kiến thức phức tạp cho người mới một cách dễ hiểu, ngắn gọn và tận tâm. Nhưng với một newbie, những kiến thức đó cũng khó có thể hiểu ngay được. Phải trade nhiều lần. Check giá mấy chục lần một ngày. Trải qua cảm giác bị chia, scam, FUD, và FOMO mới hiểu được những điều hai người này chia sẻ quý báu cỡ nào (ngoài rất nhiều kèo bay).
⇒ Những kinh nghiệm đó chúng ta cần trải nghiệm để hiểu được, bởi đối với tôi “kinh nghiệm chỉ có được thông qua trải nghiệm, kinh nghiệm không đến từ lý thuyết suông”.
5 tuần nhặt kiến thức
Ai đã thất bại mới nhận ra thành quả đơn giản là tổng hòa của những vấp ngã, công sức, mồ hôi bỏ ra. Tôi cũng lao đầu vào làm airdrop vì số vốn nhỏ, và hold các đồng C98, BNB, FTT, CELO. Mặc dù cũng nản vì làm hơn 100 kèo airdrop nhưng không trúng kèo nào, nhưng mỗi lần như vậy tôi lại nghĩ: Thôi cứ làm thêm lần nữa, cũng không tốn bao nhiêu thời gian.
Và cuối cùng kết quả cũng đến, nhưng ở hình thức hơi khác một chút. Trong contest kỷ niệm Group Coin98 Insights cán mốc 100K thành viên, tôi đã trả lời đúng 9/10 câu hỏi. Mặc dù chỉ đứng top 2 nhưng với 5 tuần nghiên cứu thị trường, đây là một điều đáng tự hào. Tôi đã tận dụng tốt kiến thức và đi đúng hướng ngay từ đầu. Thế là tôi nhận được 20 đồng C98 nhờ chăm đọc tin tức và một chút may mắn.
Lại scam! Và FOMO
Sau khi kiếm được ít tiền và thị trường lại đang bay, tôi bắt đầu có tâm lý chủ quan. Ban đầu, tôi đầu tư dàn trải nhiều đồng, nhưng với $2K vốn tôi quyết định chỉ tập trung mua C98 và một ít BNB, còn tiền lời tôi bỏ hết vào các kèo xổ số với tâm lý thua cũng không sao, vì tiền lời mà. Và y như rằng điều gì đến cũng phải đến.
Tôi mua phải một kèo xổ số scam con Gfloki, mặc dù chỉ bỏ ra 20$, nhưng mua xong thì ngày hôm sau nó biến mất khỏi Coinmarketcap. Phiền phức cũng bắt đầu từ đây. Vì sợ scam tiếp nên tôi nóng vội tạo một ví mới để chuyển tiền đi, và trong lúc luống cuống tôi chuyển nhầm 200$ đồng RACA vào contract address token của đồng đó. Tôi có hỏi dev của dự án đó thì họ bảo là “your request take months” (đại khái là “yêu cầu của mày phải lâu lắm mới được xử lý”) nên thôi tôi xem đó là học phí cho bài học thứ hai trong thị trường.
⇒ Đầu tư FOMO mà không tìm hiểu kĩ dự án, khi dính scam chắc chắn sẽ bị mất bình tĩnh, và dễ dẫn đến sai lầm nối tiếp sai lầm. Và một lần nữa tôi thấy mình may mắn vì chỉ dùng $2K tiền vốn để tìm hiểu thị trường, và gây sai sót không quá nghiêm trọng. Tôi nghĩ “Kèo bay lúc nào cũng có, đừng vội vàng FOMO mà không tìm hiểu, có thể sẽ nhận hậu quả khôn lường”.
Không chịu học? Bạn xứng đáng thua trong chiếc game này!
Sau một thời gian tìm hiểu thị trường và có những bài học đầu đời, tâm lý tôi cũng vững hơn khi thị trường lên xuống. Một lý do nữa là giờ tôi cũng không có tiền vào thêm, và số tiền hiện tại đã bỏ vào danh mục đầu tư tôi tạm hài lòng. Nhưng cái chính là giờ tôi đã có thêm kiến thức ở một mảng rất tiềm năng, và kế hoạch của tôi là khi đã thuần thục hơn trong thị trường, tôi sẽ đầu tư một số tiền lớn hơn.
Có một câu nói này tôi nghĩ có thể các bạn đã biết và nó có thể áp dụng cho mọi lĩnh vực trong cuộc sống chứ không chỉ crypto. “Thiếu kiến thức là chuyện bình thường, nhưng đã thiếu kiến thức lại còn lười học thì bạn xứng đáng thua trong chiếc game này!”
Tôi vừa liếc xem thì thấy vốn hóa của crypto hiện tại chỉ gần 3K tỷ đô – còn rất bé nếu so với thị trường chứng khoán, vàng hay bất động sản. Tôi nghĩ thị trường sẽ còn phát triển nữa trong thời gian tới.
Lần đầu tiên viết bài còn khá nhiều thiếu sót nhưng đây là chút tấm lòng của tôi. Nếu chú ý các bạn sẽ tiết kiệm được nhiều tiền lắm đấy, vì đã có người học dùm bài học đó cho mình rồi!
