Trong không gian tiền điện tử, cụ thể là DeFi, sự phân biệt này ít rõ ràng hơn một chút.
Một trong những cân nhắc thú vị trong thế giới tiền điện tử – một trong những điểm được coi là cơ sở về tính minh bạch và mã nguồn mở – đó là liệu một nền tảng phi tập trung có đủ điều kiện là hàng hóa công cộng hay không.
Nếu đó là hàng hóa công cộng, thì dịch vụ phải được mở cho bất kỳ ai và tất cả mọi người. Hơn nữa, việc sử dụng một dịch vụ như vậy không làm cho dịch vụ đó trở nên khan hiếm hơn đối với những người khác, và thông thường, hàng hóa công cộng có lợi cho tất cả mọi người. Ví dụ bao gồm không khí sạch hoặc Internet.
Ngược lại với hàng hóa công cộng là hàng hóa tư nhân: một lát bánh pizza từ nhà hàng Ý, góc nhà bạn hoặc một vé xem phim. Bạn phải trả tiền cho điều đó. Chỉ có một số lượng nhất định số lát bánh pizza và vé tham gia xem phim “Top Gun.”
Trong tiền điện tử, cụ thể là DeFi, sự phân biệt này ít rõ ràng hơn một chút.
Ví dụ: động thái gần đây của Lido Finance khi không hỗ trợ chuỗi Terra mới.
“Sau cuộc thảo luận về việc ra mắt Lido trên Terra v2, Lido DAO đã bỏ phiếu KHÔNG ủng hộ việc hỗ trợ lại Terra,” dự án đã tweet vào thứ Tư. Đây là liên kết đến cuộc thảo luận đó.
Lido cung cấp dịch vụ staking cho một số blockchain bằng chứng cổ phần (PoS) như Solana, Ethereum, Polygon và trước đây là Terra. Bất kỳ ai có kết nối Internet đều có thể sử dụng giao thức này và các mạng đã tích hợp với Lido cũng được hưởng nhiều stakers hơn (và do đó bảo mật cao hơn).
Bây giờ, hãy lấy một ví dụ, nền tảng LIDO hứa hẹn trả thưởng một tỷ lệ lợi tức nằm trong khoảng từ 4% đến 22,6% cho việc staking trong nền tảng của họ. Những khoản lợi nhuận đó cũng được thanh toán bằng các token gốc, có nghĩa là bạn có thể kiếm được 4% bằng ETH chứ không phải là một altcoin bán phá giá.
Dù sao, nền tảng đã xóa Terra trong bối cảnh nó bị sụp đổ và hiện đã bỏ phiếu không tích hợp lại khi mạng lưới này khởi động lại.
Nó đã chặn quyền truy cập vào nền tảng của mình, hay đúng hơn là cộng đồng Lido đã bỏ phiếu để chặn việc khởi chạy lại của mạng lưới Terra mới.
Bây giờ, điều này có nghĩa là Lido Finance là hay không phải là một công ty tốt? Vâng, nó phụ thuộc vào cách bạn nhìn nhận vào dự án.
Hầu hết các hàng hóa công cộng, như đài phun nước và công viên, được trả bằng đô la thuế từ công dân địa phương. Nhưng chúng có thể được thưởng thức bởi bất cứ ai và bất cứ lúc nào, ngay cả với khách du lịch từ các quốc gia khác. Bạn có thể không phải là chủ sở hữu token LDO, token quản trị gốc của Lido, nhưng bạn chắc chắn có thể tận hưởng dịch vụ staking của nó.
Vậy, ai trả tiền cho Lido? Người dùng, tất nhiên rồi.
Nền tảng này nhận 10% phần thưởng staking của bạn và chia chúng giữa các nhà khai thác mạng (tức là những người xác thực Solana và Ethereum chạy máy 24/7 để giữ cho Lido hoạt động), DAO của dự án và quỹ bảo hiểm của dự án.
Bây giờ, nếu những khách du lịch thích hàng hóa công cộng muốn giúp ban hành những thay đổi, thì họ sẽ cần phải ra nước ngoài. Và theo thuật ngữ tiền điện tử, trong trường hợp này, điều đó có nghĩa là bạn sẽ phải lấy token LDO và tham gia DAO của dự án, bởi vì trong khi bất kỳ ai cũng có thể tham gia cuộc thảo luận không chính thức về cuộc bỏ phiếu Terra, nhưng chỉ những người nắm giữ LDO mới có thể bỏ phiếu cho nó được thông qua.
Theo cách sắp xếp này, bạn có tất cả các thành phần của hàng hóa công cộng: một dịch vụ có sẵn cho (hầu hết) tất cả mọi người được cho là phục vụ hàng hóa tốt hơn (giữ an toàn cho các mạng tiền điện tử dựa trên PoS) và được duy trì bằng “thuế”.
Có lẽ tiền điện tử là tiền tư nhân, nhưng các nền kinh tế internet mà nó tạo ra trông giống như các công viên quốc gia hơn.
Nguồn: decrypt