Citera là một giải pháp Layer 2 trên mạng lưới Bitcoin được xây dựng để giải quyết các vấn đề về khả năng mở rộng, phí giao dịch và hợp đồng thông minh trên Bitcoin, bên cạnh đó Citera cũng kế thừa được tính bảo mật & phi tập trung từ Bitcoin.
Tổng Quan Về Citrea
Một số những đặc điểm cấu thành nên Citera – một Bitcoin Layer 2, bao gồm:
- Là một giải pháp zkRollup sử dụng công nghệ Zero-knowledge với bằng chứng STARK (tương tự trên mạng lưới Starknet).
- Citera cũng xây dựng zkEVM cấp độ 2 để cho các dự án trên EVM Blockchain dễ dàng mở rộng sang Citera. zkEVM của Citera có mức độ tương thích cao nhất với EVM.
Cơ chế hoạt động của Citrea
Cơ chế hoạt động của Citrea trên Bitcoin dựa trên một số bước cơ bản như sau:
- Bước 1: Các giao dịch được đưa tới Mempool trên Citrea. Các Sequencer sẽ lựa chọn các transaction hợp lệ để đưa vào thành 1 lô (Batch).
- Bước 2: Sau khi 1 lô hoàn thành nó sẽ được tạo bằng chứng giao dịch bởi các Prover.
- Bước 3: Sequencer sử gửi lô giao dịch và bằng chứng về mạng Bitcoin.
- Bước 4: Tại mạng lưới Bitcoin, các Miner sẽ tham gia quá trình xác minh bằng chứng mà Sequencer gửi xuống.
- Bước 5: Nếu bằng chứng được thông qua thì lô giao dịch sẽ được đóng gói vào Block trên mạng lưới Bitcoin và không thể thay đổi.
Để hỗ trợ các Light Client tham gia vào quá trình xác minh các bằng chứng một cách dễ dàng thì Citrea đã giới thiệu Light Client Proof cho phép 1 bằng chứng đại diện cho nhiều bằng chứng trước đó (đây là một ứng dụng, tính năng của công nghệ Zero-knowledge). Nhờ vậy các Light Client có thể dễ dàng tham gia xác minh tính đúng đắn của mạng lưới Citrea.
Ngoài ra, Citrea cũng xây dựng Bitcoin Bridge giúp di chuyển BTC linh hoạt giữa Layer 1 và Layer 2. Bitcoin trên mạng Citrea được gọi là cBTC. Bitcoin Bridge được vận hành bởi một BitVM Contract trên mạng lưới Bitcoin. Để quan sát và thực thi quá trình rút tiền từ Layer 2 về Layer 1 (Bitcoin) một cách an toàn thì các Light Client sẽ tham gia quá trình này đi kèm với đó là Light Client Proof.
BitVM Contract hoạt động tương tự cơ chế Optimistic Rollup với thời gian thử thách.
Lộ Trình Phát Triển
Trong tương lai, Citrea sẽ nghiên cứu và phát triển thêm nhiều tính năng như:
- Áp dụng thêm nhiều máy ảo bên cạnh EVM như WASM hoặc SVM.
- Áp dụng công nghệ Volition (bật tắt chuyển đổi giữa zkRollup và Validium).
- Áp dụng thêm một số cơ chế đồng thuận phi tập trung như CometBFT, Hotstuff và MonadBFT.
Core Team
Đội ngũ phát triển Citrea chính là Chainway Labs. Trong quá khứ, đội ngũ phát triển này từng xây dựng OrdinalSafe và Proof of Innocence.
- OrdinalSafe là một Bitcoin Extension Wallet tập trung vào mảng Bitcoin Ordinals. Twitter của dự án được thành lập vào tháng 2/2023 và tới tháng 1/2024 thì dự án tuyên bố ngưng hoạt động. Dự án có 10.000 lượt tải về nhưng chỉ có vỏn vẹn 6 đánh giá.
- Proof of Innocence mới được xây dựng. Tuy nhiên cập nhật về dự án không có quá nhiều sự nổi bật.
- Ekrem từng lấy bằng Cử nhân Kỹ thuật Máy Tính tại Trường Đại Học Bogazici.
- Ekrem từng làm Kĩ sư và phát triển phần mềm tại Olympos và PragmaCraft trước khi thành lập Chainway Labs vào tháng 8/2022 tại Thổ Nhĩ Kì.
- Orkun từng làm Developer Fullstack tại nhiều nơi khác nhay nhưng trong khoảng thời gian tương đối ngắn lại BARAKATECH, BiLira, Olympos, Chainbloq,…
Investor
Update…
Tokenomics
Update…
Sàn Giao Dịch
Update…
Kênh Thông Tin Dự Án
- Website: https://citrea.xyz/
- Twitter: https://twitter.com/citrea_xyz
Tổng Kết
Citrea là một dự án thú vị và khá đáng chú ý trong mảnh ghép Bitcoin Layer 2. Mong rằng qua bài viết này mọi người có thể hiểu thêm về Bitcoin Layer 2 là gì?
Và cuối cùng, hãy tham gia Premium và truy cập website Coinviet.net để cùng nhau thành triệu phú nhé!
