Tiền bản quyền là gì?
Tiền bản quyền NFT là khoản thanh toán được trả cho người sáng tạo mỗi khi tác phẩm của họ được bán trên thị trường thứ cấp. Tiền bản quyền có thể khác nhau tùy thuộc vào từng bộ sưu tập NFT, nhưng tỉ lệ 5-10% giá bán thường được coi là tiêu chuẩn. Đối với các bộ sưu tập NFT lớn hơn, tiền bản quyền có thể thấp hơn khoảng 2,5% là phổ biến.
Ví dụ: Một bộ sưu tập NFT áp dụng mức phí bản quyền là 10% trên OpenSea và hiện tại giá sàn của bộ sưu tập đang là 20 ETH. Một người dùng muốn bán 1 NFT trong bộ sưu tập với giá sàn trên thị trường OpenSea. Ngoài phí giao dịch, anh ta phải trả 1 khoản phí bản quyền là: 20 * 10% = 2 ETH cho mỗi lần bán NFT của mình.
Tiền bản quyền cung cấp nguồn doanh thu quan trọng cho các nghệ sĩ và người sáng tạo trên nhiều chuỗi khối khác nhau, thúc đẩy sự sáng tạo trong không gian trực tuyến.
Programmable NFTs (pNFT) Là Gì?
Tiền bản quyền đã trở thành chủ đề bàn tán sôi nổi trong cộng đồng Solana NFT. Nhiều nhóm đã đề xuất các giải pháp khác nhau để thực thi tiền bản quyền nhưng không có giải pháp nào thực sự giải quyết được triệt để vấn đề này.
Metaplex gần đây đã giới thiệu một tiêu chuẩn mới Programmable NFTs cho phép các nhà sáng tạo quyết định cách sử dụng NFT của họ thông qua danh sách cho phép/từ chối cho một số người dùng hoặc ví nhất định. Danh sách cho phép là danh sách những người dùng được phê duyệt được phép mua, bán hoặc chuyển nhượng pNFT. Mặt khác, danh sách từ chối là danh sách những người dùng bị cấm không được thực hiện bất kì hành động nào với pNFT.
Điều này cũng đảm bảo các bộ sưu tập muốn thực thi tiền bản quyền có thể hạn chế chủ sở hữu NFT của họ niêm yết trên các thị trường không có tiền bản quyền giúp người sáng tạo có thể nhận được % doanh thu từ việc bán bất kì tác phẩm NFT nào trong tương lai.
Programmable NFTs Hoạt Động Như Thế Nào?
Bản chất của Programmable NFTs là khả năng chỉ định các quy tắc tùy chỉnh phải được đáp ứng cho mọi hành động được thực hiện trên NFT. Nói một cách đơn giản, việc bán NFT không khác nhiều so với việc chuyển từ ví này sang ví khác. Về mặt kỹ thuật, khi người dùng niêm yết NFT để bán trên thị trường thì họ sẽ chuyển nó vào ví của thị trường.
Với tiêu chuẩn pNFT mới, người sáng tạo chỉ có thể cho phép chuyển NFT đến các NFT Marketplace hỗ trợ tiền bản quyền. Nếu quy tắc không được đáp ứng, việc chuyển tiền sẽ không thể thực hiện được. Điều này có nghĩa là để hệ thống hoạt động thì các NFT Marketplace đó cũng phải hỗ trợ Programmable NFTs.
Dưới đây là một số nền tảng hoàn toàn tương thích với pNFT:
- MagicEden
- Hyperspace xyz
- Phantom
- Solflare_wallet
- xNFT_Backpack
- Tensor
- HadeSwap
- SharkyFi
- …..
Ngoài việc thực thi tiền bản quyền tự động, Programmable NFTs còn có tiềm năng nâng cao giá trị của nội dung sáng tạo theo những cách khác nhau. Ví dụ: pNFT có thể được lập trình để mở khóa nội dung hoặc trải nghiệm độc quyền cho những người sưu tập nắm giữ chúng. Điều này có thể tạo ra cảm giác độc quyền và khan hiếm và nâng cao giá trị của NFT trên thị trường.
Lợi Ích Mà Programmable NFTs Mang Lại
Programmable NFTs mang đến một số lợi ích cho người dùng như sau:
- Tính linh hoạt: Programmable NFTs có thể được lập trình để có chức năng tích hợp như khả năng giao dịch tự động dựa trên một số điều kiện nhất định, khả năng chia sẻ doanh thu hoặc khả năng truy cập nội dung hoặc trải nghiệm kĩ thuật số nhất định. Chức năng bổ sung này có thể tạo ra các trường hợp sử dụng và mô hình kinh doanh mới cho NFT, khiến chúng trở nên có giá trị hơn đối với người dùng.
- Tính minh bạch: Các hoạt động của Programmable NFTs đều được xác định bằng mã hiển thị công khai trên Blockchain, điều này làm tăng tính minh bạch và độ tin cậy so với các NFT truyền thống.
- Bảo mật: Tất cả các Programmable NFTs đều được lưu trữ trên mạng Blockchain phi tập trung, điều này khiến chúng ít bị lừa đảo hoặc hack hơn so với các NFT truyền thống được lưu trữ trên các máy chủ tập trung.
- Tự động hóa: Programmable NFTs có thể tự động hóa một số hành động nhất định chẳng hạn như phân phối tiền bản quyền, điều này có thể tiết kiệm thời gian và giảm nguy cơ sai sót.
Tổng kết
Programmable NFTs rất thú vị vì chúng không chỉ giải quyết vấn đề nan giải trong việc thực thi tiền bản quyền mà con mang đến một mức độ tương tác và gắn kết mới cho người sưu tập. Bằng cách tạo ra các NFT có thể lập trình và tùy chỉnh, Programmable NFTs mở ra những khả năng mới cho người sáng tạo và người sưu tập.
