Cuộc đời tôi vốn dĩ cũng giống như thị trường Crypto mùa tăng đến mùa giảm – có lúc cầm trong tay 130 – 140 triệu đồng, có lúc đi ngang qua quán cơm sườn thèm chảy nước miếng nhưng không có đủ 20,000 đồng để mua. Thế rồi một bước ngoặt xảy đến…
Lên voi
Mùa hè năm 2017 trong lúc chờ kết quả Đại học, tôi lần đầu tiên bước vào con đường kiếm tiền bằng nghề gõ capcha. Một tuần tôi bỏ túi khoảng 80 MRAI (tên cũ của NANO), tầm 160,000 đồng.
Thấy ngon ăn, sau khi đậu Đại học Ngoại thương, tôi đem 2 triệu tiền “lộ phí” được cô bác ngoài quê cho để đi buôn MRAI. Lúc đầu đem lên sàn bán tôi còn run tay, nhưng càng bán càng hăng, vừa buôn vừa cày capcha, tôi kiếm được mười mấy triệu. Đối với một đứa sinh viên tỉnh lẻ mới chân ướt chân ráo vào Sài Gòn như tôi, đây là một số tiền khổng lồ.
Tôi lần đầu tiên bước vào con đường kiếm tiền bằng nghề gõ capcha.
Từ MRAI, tôi biết đến Bitcoin và các dự án MLM như Bitconnect, Hextracoin, Ucoincas,… và chúng đã giúp tôi x tài khoản vài chục lần. Tôi nhớ như in những đêm trốn trong quán net “chiến đấu” cùng các anh em, 4 – 5 giờ sáng mới mò ra đầu đường làm tô hủ tiếu nóng và sau đó lếch thếch về trọ, quyết định nghỉ học để ngủ bù. Những phi vụ đó đã giúp tôi kiếm được 130 triệu đồng.
Giống như nhà thơ Chế Lan Viên đã viết, lúc đó tôi thấy cuộc đời có “bao giờ đẹp thế này chăng”? Tôi mạnh dạn gọi điện về cho mẹ bảo không cần gửi tiền sinh hoạt và tiền đóng học phí cho tôi nữa. Nhưng cũng vì kiếm tiền quá nhanh và quá dễ, tôi bắt đầu tiêu tiền không đắn đo.
Xuống chó
Các dự án MLM dần lộ rõ bộ mặt là các dự án scam, cộng với việc vung tay quá trán khiến khối tài sản của tôi vơi đi rất nhiều. Nhưng Crypto đâu dễ cai đến thế, nghĩ rằng thị trường vẫn còn đầy rẫy cơ hội, tôi cứ bỏ thêm tiền vào mãi. Sau khi đóng học phí và trang trải các khoản, tôi còn trong tay 30 triệu, và tôi quyết định xin thêm gia đình 40 triệu để đánh một cú to. Tôi đặt mục tiêu trade coin mỗi tháng kiếm lời 20 – 30%, lấy 10% để sinh hoạt, còn lại đầu tư tiếp.
Nhưng cuộc đời đâu như là mơ. Bắt đầu từ tháng 1/2018 – 2020, thị trường đi thẳng một đường xuống địa ngục. Tôi mất trắng 70 triệu tiền vốn. Đau đớn hơn, trong một lần chơi Telegram, tôi bị lừa sạch 1,000 NANO tôi giữ được từ hồi gõ capcha, và 2 – 3 tháng sau đó, NANO nhảy vọt lên $34 (tương đương $34,000 ~ 800 triệu đồng).
Tôi tiếc không nói thành lời. Tôi lục tung các ví cũ và tìm được một đồng NANO duy nhất còn sót lại đem bán với giá 700,000 đồng. Lúc đó thật vui buồn lẫn lộn.
Tôi bị lừa tiền trên Telagram. (Ảnh: Telegguide)
Thế ra đời cho tôi một cú bẻ lái không đỡ được. Tôi nhớ có lần còn 4 ngày nữa là đến tháng mới, nhưng tôi chỉ còn đúng hai gói mì tôm, đêm đi ngang qua quán cơm sườn thơm lừng, nước miếng tứa ra đầy miệng nhưng tôi không có nổi 20,000 đồng để mua.
Không có tiền ăn đã đành, nhưng tiền đâu đóng học phí? Học phí Ngoại thương lúc đó là 13 triệu/kỳ, tôi đành muối mặt xin tiền gia đình, may mắn thay ba mẹ tôi rất thông cảm cho đứa con trai lỡ trúng lời nguyền Crypto. Nhưng tôi nào đâu dám xin tiền ăn, tôi quyết định đi làm gia sư để có tiền sống tiếp và còn tiếp tục trade coin.
Từ trên ngai giàu sang tôi rớt độp xuống đầm lầy cực khổ. Buổi sáng tôi đi học, buổi chiều đi dạy.
Tôi mất 1,000 NANO đúng lúc NANO đạt đỉnh all time high.
- Từ 13g – 17g tôi chạy từ Bình Thạnh đến quận 7 để dạy hai ca.
- Từ 17g – 19g bay từ quận 7 qua quận 9.
- Từ 19g – 21g tất tả từ quận 9 xuống Thủ Đức.
Trung bình mỗi ngày tôi chạy 50 cây số trên chiếc xe cub cà tàng. Và điều gì đến cũng phải đến, trong một đêm hoang vắng, quá mỏi mệt vì chạy quá sức, chiếc cub của tôi đã sụp xuống và gãy làm đôi. Trong lúc tìm cách bê nó đến chỗ sửa xe, tôi nhìn con đường đen kịt trước mặt mà nghĩ đến cuộc đời mình…
Chọn vị thế đẹp và ngồi yên
Những bài học đầu tiên
Thị trường lên lên xuống xuống thất thường như những người mới té vào tình yêu. Nhưng thị trường cũng rất láu cá, nó đập mình vài cú thật lực rồi lâu lâu lại xoa mình vài tí làm mình thấy sướng. Thế nên dù bị thị trường vả sấp mặt nhưng tình yêu của tôi dành cho Crypto chưa bao giờ thôi cháy bỏng. Hễ có đồng nào là tôi lại bỏ vào Crypto.
Tôi nhớ có lần tôi đã hold đồng INS trong 2 năm ròng với hy vọng nó sẽ tăng, nhưng nó cứ giảm mãi giảm mãi đến một lúc tài sản của tôi bị chia 90 lần. Nhưng tôi vẫn cố chấp không chịu nhận mình sai, tôi chỉ bán khi Binance quyết định delist nó khỏi sàn. Đúng là “hold to delist”!
Tôi đã cứng đầu “hold to delist”.
Nhưng chính những cú ngã ngựa đau đớn đó khiến tôi tỉnh ngộ. Tôi nhận ra trong 3 năm trade coin tôi không có chút kỹ năng nào. Tôi vừa đi học vừa trade, không có kỷ luật, không ghi nhận lịch sử giao dịch, cú nào ăn, cú nào thua tôi chưa bao giờ bình tâm ngồi lại để hỏi “tại sao”?
Vào thời hoàng kim tiền rổn rẻng trong túi, tôi đã đã từng bỏ ra 40 triệu để đi học trade coin nhưng chẳng thu được gì. Ngoài ra, trên mạng lúc đó chỉ tràn lan những đội nhóm phân tích kỹ thuật (PTKT): phân tích chart, đánh theo nến, áp dụng chiến thuật này, kỹ thuật kia. Nhưng chiến thuật của bạn rất hay cho đến khi bạn bị vả sấp mặt, vì áp dụng thắng thì không sao nhưng thua thì vứt hết!
Tôi cũng nhận ra tâm lý của mình thật dễ đoán. Gồng lời thì thì tôi thường gồng không quá 50%, còn gồng lỗ tôi gồng tới tận delist. Bài học này rất nhiều người đã dạy tôi nhưng 3 năm ăn nằm trong thị trường tôi mới vỡ lẽ được. Có thể do tôi bản tính cố chấp, tin rằng mình luôn đúng, mình sẽ đúng.
Cánh cửa mang tên Coin98
Lúc sắp tốt nghiệp Ngoại thương và đang theo học một chứng chỉ tài chính quốc tế, tôi nộp đơn xin thực tập ở 7 công ty nhưng bị từ chối cả 7. Run rủi thế nào thấy Coin98 đăng tin tuyển dụng, tôi quyết định đăng ký.
Tôi vẫn nhớ như in hôm phỏng vấn là ngày 22/8/2020. Tôi lúc đó chẳng biết gì nhiều, chỉ có “vốn liếng” là vô số lần thất bại trong thị trường và niềm đam mê khổng lồ dành cho Crypto. Hôm đó tôi đã thao thao bất tuyệt bằng tiếng Anh trong 2 tiếng đồng hồ và kết quả là được nhận.
Cũng từ hôm đó, tôi định hình về văn hóa của Coin98 – một văn hóa rất cởi mở, không quan trọng kiến thức đầu vào, chỉ ưu tiên thái độ và tính chủ động trong công việc. Và cũng chính được vào làm tại Coin98 mà lần đầu tiên tôi biết thế nào là phân tích cơ bản (PTCB). Trước đây trong tâm hồn tôi chỉ có chart và nến xanh, nến đỏ, nay tôi biết đến blockchain, smart contract, biết đánh giá các dự án tiềm năng,…
Từ khi làm quen với PTCB, tôi biết bấy lâu nay mình đã sai quá sai – tôi bước vào thị trường với một tư duy đầu tư khác hẳn. Tôi hold nhiều hơn trade, tôi không còn liên tục bật web nhìn giá và đánh theo cảm xúc. Tôi nhận ra nếu không tìm được công thức điều chỉnh cảm xúc thì một tay chơi 7 năm cũng chẳng khác gì một đứa nhóc mới tập tễnh vào thị trường.
Trước khi vào Coin98, tâm hồn tôi chỉ có chart
Tôi quyết định làm lại từ đầu với số vốn ít ỏi $300. Lận lưng những bài học PTCB từ Coin98 cộng với những trải nghiệm đầy nước mắt của mình, tôi luôn đặt mục tiêu (target) rõ ràng cho từng con. Cứ đạt được target là bán, không lằng nhằng. Hiện tại, tôi đầu tư vào 5 con chính, ngoài ra trong danh mục đầu tư còn có một số con khác có khả năng x5, x10 mà tôi gọi là những kèo xổ số.
Vận đỏ đã đứng về phía tôi khi tôi ăn một kèo retroactive đậm đà trị giá $4,000. Lúc đó tôi tham gia retroactive trên Ethereum với dự án 1inch. Vì phí trên nền tảng này vào những giờ cao điểm cao chót vót, nên mỗi sáng tôi thức dậy lúc 5g để vào lệnh swap. Tôi làm tổng cộng 10 ví, mỗi ví tốn $10 tiền phí.
Tôi ăn một kèo retroactive đậm đà trị giá $4,000.
Khi nghe phong phanh 1INCH sắp ra token, tôi đã đem ví lên công ty để bán cho các thành viên Coin98 với giá $25/ví với lời rao: “Khả năng trúng thưởng lên đến 80%” nhưng không ai tin, chỉ có duy nhất một bạn quyết định mua một ví. Kết quả, tôi ẵm trọn 5 ví tổng cộng $5,000 và chia cho bạn kia $1,000.
Kiếm được $4,000 đó là một bước ngoặt bản lề đối với tôi. Mùa hè năm 2020, DeFi lên như diều gặp gió và giúp khối người kiếm bộn tiền, nhưng từ tháng 11/2020 DeFi đâm đầu xuống đáy. Dưới vực thẳm của thị trường tôi lại kiếm được một số tiền lớn.
Lúc đó có rất nhiều token giá trị bên hệ DeFi đã giảm mạnh sau một thời kỳ làm mưa làm gió trên các chart. Thế là tôi chọn ra 5 con “ngon” nhất để đầu tư: SUSHI giá $1, GRT $0.3, DOT $8, KSM $80, HNT $1.5, và chính kèo HNT này là kèo tôi ăn đậm nhất. Dù thị trường đang giảm mạnh nhưng nhờ hold kỹ nên tôi đã bay từ $4,000 lên đến $30,000. Thế là sau một năm vào Coin98, tôi đã x100 lần tài khoản của mình!
Tin nhắn của tôi với sếp của Coin98 Insights.
Bây giờ nhìn lại tôi chỉ thấy những thứ xảy ra trong đời mình đều có lý do. Tôi cảm ơn vì những lần vấp ngã trong thị trường đã dạy tôi những bài học quý. Cảm ơn 7 công ty đã từ chối tôi để tôi có cơ hội vào Coin98 – được học hỏi và chọn được cho mình một vị thế đẹp để giờ đây tôi có thể “ngồi yên hưởng thái bình”.
Tổng kết
Vậy là sau 5 năm lăn lộn trong thị trường, đây là lần đầu tiên tôi bộc bạch những thăng trầm về mối tình của mình với Crypto, nghe thì tưởng rất ngon ăn nhưng trong những phi vụ xx lần tài khoản này có vô vàn câu chuyện “behind-the-scene”.
