Tổng quan về The Graph
The Graph cho phép người dùng truy cập để xây dựng và tạo ra các API (Subgraph). Nó bỏ qua sự cần thiết của các nhà phát triển để xây dựng cơ sở hạ tầng phức tạp để lấy dữ liệu. Nhờ có The Graph mà các dự án như Uniswap hay Aave không cần phải chạy các máy chủ của riêng họ. Thay vào đó các nhà phát triển có thể truy vấn qua các API (Subgraph).
Để đảm bảo các giao thức chạy chính xác và hiệu quả , The Graph khuyến khích một số vai trò trong hệ sinh thái của những người tham gia:
- Indexers: Người vận hành các nodes trên mạng lưới của The Graph để index data từ các subgraph.
- Curator: Người quản lý sẽ phân tích chất lượng của subgraph và báo về cho index.
- Delegators: Người stake GRT vào các Indexers để nhận được phí truy vấn dữ liệu mà không cần chạy Graph node.
Tính đến tháng 7 năm 2022 thì The Graph hỗ trợ cho hơn 30 network khác nhau.
Phân tích hiệu quả hoạt động của dự án
Hệ sinh thái của The Graph xoay quanh mối quan hệ giữa các nhà phát triển subgraph và người sử dụng dữ liệu. Hiệu quả của The Graph được đó bằng số lượng subgraph hoạt động, doanh thu từ việc thu phí truy vấn dữ liệu, hoạt động của các indexer, delegator, curator.
Sử dụng mạng lưới
Để kích hoạt việc sử dụng The Graph thì dịch vụ lưu trữ được miễn phí. Tính đến quý 2 năm 2022 dịch vụ được lưu trữ hỗ trợ hơn 24000 subgraph. Mục tiêu của dịch vụ này là lưu trữ các subgraph cho tới khi giao thức chuyển sang mainet.
Subgraph đầu tiên được mainet vào quý 1 năm 2021. Kể từ đó các subgraph liên tục được khởi chạy và tăng trưởng đều đặn hàng quý. Tính đến cuối ngày 30 tháng 6 năm 2022 đã có 392 subgraph hoạt động, tăng 24% so với quý trước đó. Ngoài ra cũng có 165 subgraph đang được triển khai. 
Trong nhiều quý liên tiếp các subgraph liên tục được triển khai khi giao thức mainet và dự kiến sẽ tiếp tục tăng. Cộng đồng Graph đặt mục tiêu di chuyển các subgraph từ dịch vụ lưu trữ sang mainet vào cuối quý 1 năm 2023. Sự gia tăng của subgraph được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho sự tăng trưởng của Graph nhờ doanh thu đến từ việc truy vấn dữ liệu.
Sự tham gia của hệ sinh thái
Subgraph mở ra một vùng đất mới nơi mà những người am hiểu công nghệ cũng như những người không am hiểu công nghệ đều có thể kiếm lời từ đây. Các indexers vận hành các node để xử lý và lưu trữ dữ liệu on-chain. Người dùng dữ liệu sau đó có thể truy vấn dữ liệu qua GraphQL. Curator báo tín hiệu cho indexer subgraph hữu dụng. Những người tham gia hệ sinh thái mà không có am hiểu về công nghệ có thể ủy thác cho các indexer bằng cách stake GRT vào các subgraph. Khi các indexer nhận được GRT ủy thác thì họ cũng tăng nguồn thu nhập từ việc khai thác index. 
Số lượng indexer tăng 7%, delegator tăng 6%, curator tăng 4% hàng quý khi triển khai thêm các subgraph trên phiên bản mainet. Đặc biệt sự tăng trưởng các các indexer là rất quan trọng vì đó là cơ sở để mở rộng mạng lưới. Khối lượng stake tối thiểu cho một indexer là 100,000 GRT. Họ không cần phải stake đủ khối lượng mà hoàn toàn có thể nhận ủy thác từ người khác.
Indexer được chưa làm hai loại: Hoạt động và không hoạt động. Các indexer hoạt động sẽ phân bổ lượng GRT trên các subgraph để thu lại lợi nhuận. Ngược lại các indexer không hoạt động sẽ không có lợi nhuận. Số lượng indexer hoạt động dao động từ 155 đến 167 từ quý 1 năm 2021, nhưng số lượng indexer không hoạt động thì liên tục tăng từ 33 lên 101.
Để giải thích cho việc này các indexer không hoạt động đang dự đoán sẽ có nhiều subgraph chuyển sang mainet hơn điều này dễ đến nhiều cơ hội cho các indexer. Nói một cách dễ hiểu là càng nhiều subgraph thì các indexer có nhiều nơi để stake GRT thu lại lợi nhuận hơn, hiện tại số subgraph đang triển khai đang tăng khi triển khai xong thì sẽ kéo số indexer hoạt động tăng trở lại.
Doanh thu mạng lưới
Doanh thu của mạng lưới chủ yếu đến từ indexing reward và phí truy vấn.
Mỗi một indexer có thể tự xác định mức cắt giảm riêng của họ về phí truy vấn và phần thưởng indexing dựa trên cung và cầu của thị trường.
Từ sự cắt giảm này các indexer sẽ phân phối lại doanh thu cho các delegator. Theo ví dụ dưới đây nếu một indexer cắt giảm mức phí xuống 15.2% thì các người ủy thác stake GRT cho indexer này sẽ nhận về 84.8% phí doanh thu.
Indexing reward (Doanh thu giao thức)
Indexing reward đến từ mức lạm phát 3% hàng năm trong nguồn cung GRT được phân phối cho các indexer để đổi lấy việc cung cấp dịch vụ truy vấn và indexing trên marketplace của giao thức. 
Lượng GRT thưởng trong quý 2 năm 2022 tăng 6% cho các indexer và 12% cho các delegator so với quý trước. Từ quý 3 năm 2021 các indexer đã có sự gia tăng trong indexing reward.
Việc tăng trưởng đều đặn của phần thưởng dành cho các indexer có thể là do các indexer stake nhiều GRT hơn. 
Khi càng nhiều người tham gia The Graph thì số lượng stake GRT càng cao, các indexer và delegator cần tăng tỷ trọng stake GRT để nhận lại lợi nhuận tương tương với khi ít người tham gia Graph. Lượng GRT được stake cũng cho thấy việc các indexer mới đang
tăng theo cùng với việc triển khai subgraph khi The Graph mainet, khi đó các indexer càng ngày càng phát triển cùng với giao thức.
Phí truy vấn (Phí sử dụng mạng lưới)
Nguồn thu thứ hai của mạng lưới đến từ phí truy vấn. Phí truy vấn được xác định theo nhu cầu của thị trường và phân phối cho curator, indexer và delegator. Phí truy vấn sẽ được trả bằng GRT.
Doanh thu từ phí truy vấn trong quý 2 năm 2022 đã tăng 36 lần so với quý trước đó. Việc nhiều subgraph được triển khai sẽ khiến doanh thu từ việc thu phí sẽ ngày càng tăng thêm dự kiến sẽ tăng thêm trong ít nhất 2 quý tiếp theo.
Tổng kết
Trong bối cảnh suy thoái chung của thị trường và môi trường kinh tế vĩ mô toàn cầu khó khăn trong quý 2 năm 2022, The Graph tiếp tục phát triển ổn định hệ sinh thái của mình.
Có một số phát triển trong quý 2 năm 2022 cần chú ý như sau:
- The Graph Client: công cụ cho phép người dùng truy vấn dữ liệu từ nhiều subgraph và tạo ra chế độ xem tổng thể.
- StreamingFast : một ngũ phát triển The Graph đã phát triển 1 công cụ gọi là substream để cải thiện hiệu suất của subgraph. Substream có thể giúp tốc độ indexing tăng lên gấp 100 lần.
- GraphDAO được ra mắt vào tháng 4 năm 2022 đây được coi là một bước hướng tới một giao thức phi tập trung có phân quyền quản trị các đề xuất tài trợ cộng đồng.
- The Graph Foundation đã trao cho Messari 12.5 triệu USD để trở thành nhà phát triển subgraph cốt lõi. Messari có kế hoạch sẽ xây dựng và chuẩn hóa 200 subgraph trong vòng 2 năm tới bằng cách sử dụng khoản tài trợ này.
- Tương tự Messari thì GraphOps (một công ty về cơ sở hạ tầng blockchain) cũng được trao 12 triệu USD để trở thành nhà phát triển cốt lõi. Họ có kế hoạch về cung cấp R&D về kinh tế giao thức và hoạt động mạng.
- Vào tháng 4 năm 2022, The Graph Foundation thông báo rằng họ đã phân phối 1.25 triệu USD cho hơn 30 người được tài trợ trong đợt thứ năm của các khoản tài trợ cộng đồng. Các khoản tài trợ này được trao cho các cá nhân và các nhóm để phát triển cơ sở hạ tầng giao thức, dApp, subgraph, xây dựng cộng đồng.
- The Graph cũng đã hoàn thành phiên bản beta tích hợp dịch vụ lưu trữ với 3 giao thức chính là : Arweave, Cosmos, Arbitrum.
Qua những thông tin trên có thể thấy The Graph là một dự án tiềm năng trong mảng cơ sở hạ tầng của Web3. Tuy nhiên có thể thấy token GRT vẫn chưa có sự tăng trưởng bởi chính token use case của GRT. Có thể thấy rằng động lực tăng trưởng của GRT chính là đến từ lượng stake GRT vào để chia sẻ doanh thu. Khi lượng stake này lớn hơn lượng reward được trả cho các indexer, delegator,… thì động lượng tăng trưởng của GRT mới rõ ràng hơn. Ngoài ra tỷ lệ lạm phát từ giờ đến 2026 của GRT khá cao khoảng 12% do lượng token chưa mở khóa hết và thêm 3% lạm phát hàng năm khiến giá token GRT khá khó để tăng trưởng trong ngắn han.
Trên đây là toàn bộ thông tin về The Graph đã phát triển trong quý 2 năm 2022. Hy vọng bài viết này hữu ích với người đọc.
