Mô hình Stock to Flow là gì?
Mô hình Stock to Flow là mô hình toán học hồi quy tuyến tính, thể hiện mối quan hệ tương quan giữa nhu cầu và mức độ khan hiếm. Độ khan hiếm càng cao thì nhu cầu càng lớn, giá càng tăng và ngược lại. Mô hình này thường được áp dụng cho vàng, bạc, kim cương…
Mô hình Stock to Flow của Bitcoin là gì?
Mô hình Stock To Flow (S2F) của Bitcoin là mô hình dự đoán giá Bitcoin dựa trên ảnh hưởng từ sự kiện Bitcoin Halving, lần đầu được Plan B, một người dùng Twitter ẩn danh áp dụng.
Sau mỗi đợt Halving, phần thưởng khối (block rewards) của Bitcoin bị giảm đi một nửa, làm gia tăng mức độ khan hiếm của tài sản này. Mức lạm phát mỗi năm của Bitcoin sẽ giảm dần về 0 sau 32 lần Halving. Từ những thông tin trên, mô hình S2F dự đoán giá Bitcoin có thể tăng đều đặn với lợi nhuận khoảng x10 sau mỗi bốn năm.
Mô hình S2F cũng dự đoán độ biến động của giá Bitcoin sẽ giảm dần theo thời gian. Plan B cho rằng Bitcoin đang cung cấp giải pháp thay thế cho hệ thống tiền tệ hiện tại. Những người ủng hộ Bitcoin cũng cho rằng đồng tiền điện tử này sẽ thay thế những loại tiền tệ khác để trở thành tài sản dự trữ của thế giới trong tương lai.
Cách tính tỉ lệ Stock to Flow của Bitcoin
Tỉ lệ S2F là thước đo mức độ khan hiếm. Tỉ lệ S2F càng cao, nguồn cung mới vào thị trường càng ít so với tổng nguồn cung, tài sản càng giữ giá trị tốt trong dài hạn. Vàng và Bitcoin đều có tỉ lệ S2F cao, khác với vật tư tiêu hao như đồng, niken hay đồng thau.
Tỉ lệ S2F được tính bằng tổng trữ lượng chia cho lưu lượng được sản xuất hàng năm với công thức:
SF = Stock / Flow
Trong đó:
- Stock: Lượng Bitcoin được tạo ra và đang lưu hành.
- Flow: Lượng Bitcoin được tạo ra trong khoảng thời gian nhất định.
Ngoài ra, tỉ lệ tăng trưởng nguồn cung cũng có thể được sử dụng với công thức:
SF = 1 / tốc độ tăng nguồn cung
Vì nguồn cung tối đa của Bitcoin được giới hạn ở 21 triệu Bitcoin, và quá trình khai thác Bitcoin mới tốn nhiều thời gian và năng lượng, nên số lượng Bitcoin được lưu hành bị giới hạn trong một khung thời gian nhất định.
Mối quan hệ của quyền lực và luật pháp cũng được xem xét trong mô hình S2F trong Bitcoin của Plan B. Đây là mối quan hệ giữa hai biến trong hàm hồi quy tuyến tính, cho thấy sự thay đổi của đại lượng này gây ra sự khác biệt tỷ lệ thuận với đại lượng kia như thế nào.
Có nên sử dụng mô hình Stock to Flow không?
Mô hình S2F từng là một trong những mô hình dự đoán giá đáng tin cậy nhất cho Bitcoin. Tuy nhiên, mô hình dự đoán giá này đã bị nghi ngờ khi thị trường crypto chứng kiến sự sụt giảm nghiêm trọng vào ngày 19/5/2021, hay còn gọi là “Ngày thứ tư đen tối”, khi Ethereum giảm hơn 46% và Bitcoin giảm hơn 32% trong 12 tiếng.
Bên cạnh đó, vào tháng 6/2021, Plan B dự báo giá Bitcoin có thể đạt ngưỡng 450,000 USD vào cuối năm. Trường hợp xấu nhất, Bitcoin có thể đạt mức giá 135,000 USD và vượt ngưỡng 1 triệu USD vào tháng 7/2025.
Dự đoán này nghe có vẻ lạc quan quá mức. Tại thời điểm này, Bitcoin chỉ đang được giao dịch ở mức 22,000 USD, thấp hơn một phần tư giá dự đoán theo mô hình của Plan B ở mức 100,000 USD.
Dù vậy, không thể phủ nhận khả năng của mô hình Stock to Flow khi mô hình này dự đoán gần chính xác mức giá của Bitcoin vào tháng 8/2021 với 47,000 USD và vào tháng 9/2021 với 43,000 USD.
Các mô hình mới giúp dự đoán giá Bitcoin chính xác hơn có thể sẽ xuất hiện khi thị trường ngày càng phát triển nhanh chóng hơn. Mô hình tài sản chéo của BTC Stock to Flow (S2FX), do chính Plan B sửa đổi, là một phiên bản hiện đại hóa của khái niệm S2F ban đầu.
Hạn chế của mô hình Stock to Flow của Bitcoim
Mặc dù Stock to Flow là mô hình tốt để dự đoán giá dựa trên sự khan hiếm, mô hình này không xem xét mọi khía cạnh của thị trường. Cụ thể, mô hình không tính đến độ biến động giá, trong khi giá Bitcoin thường xuyên biến động mạnh. Rất khó để đánh giá độ chính xác của mô hình S2F của Plan B đối với Bitcoin.
Mặc dù độ biến động có thể đang giảm bớt, nhưng giá Bitcoin lại do thị trường tự do quyết định. Người dùng, thương nhân và nhà đầu cơ là một số nhân tố chính giúp xác định giá của Bitcoin. Kết hợp với tính thanh khoản tương đối hạn chế, mô hình S2F có thể sẽ không đưa ra được dự đoán chính xác.
Mô hình S2F cũng có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài, ví dụ thảm họa kinh tế mang yếu tố bất ngờ như “Thiên nga đen”. Hầu hết mô hình đều cố gắng dự đoán giá của một tài sản dựa trên dữ liệu trong quá khứ, nhưng chúng không thể tính đến những yếu tố bất ngờ.
Câu hỏi thường gặp về mô hình Stock to Flow
Vàng có tỉ lệ Stock to Flow không?
Có. Do có nguồn cung hạn chế và sự khan hiếm tương tự Bitcoin, vàng cũng có tỉ lệ S2F. Bên cạnh vàng, các loại hàng hóa quý hiếm như bạch kim, đá quý… cũng đều sở hữu tỉ lệ S2F.
Mô hình Stock to Flow đã từng đưa ra dự đoán sai bao giờ chưa?
Rồi. Khi xem xét giá Bitcoin hiện tại, mô hình này đã không đưa ra được dự đoán chính xác.
Kết luận
Mô hình Stock to Flow trong Bitcoin giúp đưa ra dự đoán về giá Bitcoin dựa vào lượng Bitcoin được tạo ra đang lưu hành và lượng Bitcoin được tạo ra trong một khoảng thời gian nhất định. Bên cạnh việc áp dụng trong thị trường crypto, mô hình Stock to Flow cũng được áp dụng cho các kim loại quý và một số mặt hàng khác.
Dù vậy, mô hình Stock to Flow chưa tính đến tất cả các khía cạnh liên quan đến giá Bitcoin, bao gồm thị trường vĩ mô và các yếu tố mang tính bất ngờ. Kết quả được đưa ra từ mô hình này chỉ mang tính tham khảo, không chính xác 100%.