Hiện tại thị trường đã có một số dự án nổi bật như Lens Protocol (Lenster), DESO (Diamond), Phaver, Telegram (TON),… Trong bài viết dưới đây, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu các dự nổi bật này trong mảng SocialFi.
Tiêu chí chọn dự án SocialFi nổi bật
Hiện tại trên thị trường đang có nhiều dự án mạng xã hội khác nhau. Ví dụ như Youtube cũng được gọi là mạng xã hội. Tuy nhiên, mục đích chính của nó là chia sẻ video trực tuyến. Vì vậy, bài viết này sẽ không bao gồm các dự án như Youtube mà tập trung vào các dự án mạng xã hội như Facebook, Twitter – nơi tất cả mọi người có thể chia sẻ, thảo luận nhiều hơn là tiếp nhận.
Dưới đây là một số tiêu chí lựa chọn các dự án SocialFi nổi bật được sử dụng trong bài viết:
- Đã có sản phẩm, đã có người dùng.
- Có ít nhất 10,000 followers trên Twitter.
- Thường xuyên cập nhật thông tin trên Twitter (ít nhất 1 tuần 1 post).
- Là các sản phẩm Web3 hoặc dự án Web 2 có ứng dụng một số tính năng của Web3.
Dựa trên các tiêu chí này, bài viết sẽ không bao gồm dự án Farcaster vì tần suất cập nhật thông tin của họ quá thấp. Trên thực tế, Farcaster đã đổi tên thành Warpcast nhưng lại không có tiếp tục phát triển.
Ngược lại, YUP được gồm vào vì họ thường xuyên cập nhật trạng thái của dự án và cũng sắp ra mắt sản phẩm trên app trong thời gian sớm. Điều này cho thấy họ còn tiếp tục hoạt động. Ngoài ra, Diamond với số followers dưới 10,000 cũng được bao gồm vì đây là dự án lớn nhất trong hệ sinh thái DESO – Dự án SocialFi lớn của thị trường.
Top 10 dự án SocialFi nổi bật
Telegram (TON) & iMe Lab
Telegram là một ứng dụng nhắn tin cho phép người dùng gửi và nhận tin nhắn, hình ảnh, video và các file tương tự như Messenger. Ngoài ra, Telegram còn cho phép tạo các Channel và Group chat dành cho các nhóm cộng đồng. Telegram trở nên phổ biến nhờ sự tập trung vào bảo mật và riêng tư.
Ngoài sản phẩm chính là mạng xã hội, Telegram còn tham gia vào thị trường Finance bằng cách cho ra mắt Toncoin (TON) đại diện cho The Open Network. Đây là một blockchain cho phép nhiều Dapp được xây dựng trên đó.
Điểm nổi bật của Telegram & The Open Network:
- Vốn hóa TON đạt 2.4 tỷ USD, đứng hạng 24.
- Hệ sinh thái đã có ít nhất 30 dự án hoạt động ở nhiều mảng khác nhau.
- Số lượng transactions được ghi nhận là hơn 120 triệu với 316 validators.
Hiện tại, Telegram đã tích hợp một số ứng dụng của TON, ví dụ như Wallet, Exchange cho phép người dùng sử dụng trực tiếp trên mạng xã hội này. Trong tương lai tới, lần lượt các ứng dụng khác sẽ được tích hợp giúp người dùng có trải nghiệm mới mẻ hơn.
Dựa trên giao thức mã nguồn mở của Telegram, iMe Lab đã phát triển ứng dụngiMe Messenger & Crypto Wallet cho phép người dùng nhắn tin tương tự như ở Telegram nhưng tối ưu các trải nghiệm trong không gian Web3 hơn. iMe tích hợp sản phẩm ví crypto, cho phép người dùng lữu trữ, mua bán và sử dụng các ứng dụng DeFi.
Lens Protocol & Lenster
Lens Protocol là dự án hoạt động trong mảng Web3 social (mạng xã hội web3). Tuy nhiên, điểm khác biệt lớn nhất là Lens Protocol không tự xây dựng các ứng dụng (application). Thay vào đó, họ phát triển cơ sở hạ tầng về biểu đồ xã hội (social graph) để cho nhiều dự án khác xây dựng ứng dụng mạng xã hội trên đó giống như Facebook, Twitter, Instagram,…
Hiện tại, Lens Protocol đang hoạt động trên mạng lưới Polygon và có 115,000+ lens profiles được tạo ra. Tuy nhiên, họ chưa mở cửa cho tất cả mọi người tham gia mà chỉ đang giới hạn thông qua số lượng tên miền.
Vì vậy, để tham gia Lens và săn airdrop, người dùng cần phải mua tên miền Lens thông qua NFT Marketplace, điều này khiến tên miền Lens khan hiếm và tăng giá. Tên miền Lens có giá bắt đầu dưới 10 USD nhưng đã có lúc đạt ATH khoảng 300 USD.
Điểm nổi bật:
- Được xây dựng bởi nhà sáng lập Aave – dự án lending lớn của thị trường DeFi.
- Đã có hơn 10 dự án xây dựng trên hệ sinh thái Lens như Lenster, Lenstube, ReMeme,…
- Biết cách tạo ra giới hạn để tạo ra sự khan hiếm và tò mò ở cộng đồng.
- Có chiến lược tiếp cận và xây dựng hệ sinh thái tốt.
Trong hệ sinh thái của Lens, Lenster và Lenstube là hai ứng dụng hoạt động active nhất và được sự hỗ trợ của Lens Protocol. Trong đó:
- Lenster: Mạng xã hội dành cho các post tương tự như Twitter, có tính năng đăng bài, chia sẻ, nhắn tin,…
- Lenstube: Mạng xã hội dành cho video tương tự như Tiktok và Youtube.
Đây cũng là các dự án cần tên miền Lens để bạn có thể truy cập. Hiện tại, các hoạt động của họ không liên quan nhiều đến Finance. Tuy nhiên, trong tương lai tới, các post bạn đã đăng có thể được tổng hợp thành NFT để tạo ra lợi nhuận từ đó hoặc áp dụng nhiều mô hình để tạo ra nền kinh tế xoay quanh các ứng dụng này.
DESO & Diamond
DESO là dự án mạng xã hội tương tự như Lens Protocol, họ đóng vai trò là cơ sở hạ tầng cho phép nhiều dự án mạng xã hội khác được xây dựng trên đó. Điểm nổi bật của DESO là họ tự hành blockhain riêng với mức phí rẻ.
DESO cũng được đầu tư 200 triệu USD từ nhiều quỹ lớn như a16z, Coinbase, Pantera, Sequoia,… Trong đó, họ sẽ trích ra 50 triệu USD để phát triển hệ sinh thái mạng xã hội phi tập trung bao gồm nhiều mảnh ghép khác nhau.
Tính đến nay, hệ sinh thái của DESO đã có một số dự án nổi bật, kết hợp cả mạng xã hội và tài chính như:
- Diamond: Ứng dụng mạng xã hội DESO hoạt động trên app web (Dự án lớn nhất).
- Desofy: Ứng dụng mạng xã hội DESO hoạt động trên app điện thoại.
- Openfund: Dự án huy động vốn phi tập trung.
- Entre: Mạng xã hội việc làm phi tập trung tương tự LinkedIn.
- Videso: Mạng xã hội dành cho video tương tự Youtube.
- DeSo Chat: Mạng xã hội nhắn tin tương tự Telegram.
- Wallet: Ví phi tập trung dành cho DESO, Creator coin, NFT,…
- DeSo DEX: Sàn giao dịch phi tập trung cho phép mua bán coin.
Khi người dùng sáng tạo nội dung trên DESO, họ có thể nhận về Creator coin, Diamond sau đó được quy đổi thành DESO để nhận thưởng. Xét về quy mô, DESO có thể được xem là dự án có nhiều mảnh ghép hoàn thiện nhất.
Phaver
Phaver là nền tảng mạng xã hội Web2.5, nghĩa là họ vận hành tương tự như các mạng xã hội Web2 (đăng nhập bằng tài khoản email) nhưng kết hợp thêm các tính năng của Web3. Ví dụ như người dùng có thể kết nối với Lens profile để hiển thị nội dung và biểu đồ xã hội mà bạn đã xây dựng trước đó ở Lens Protocol (Lenster).
Phaver không có bản web mà chỉ hoạt động ở ứng dụng điện thoại, chúng cũng chưa có nhiều tính năng đặc sắc, trải nghiệm trên điện thoại cũng chưa mượt. Phaver cho phép bạn tạo nội dung và sử dụng điểm để vote cho nội dung của người khác để nhận về phần thưởng trong app (không phải token).
Hiện tại, Phaver chưa ứng dụng token hay mô hình Finance vào ứng dụng nhiều nhưng mô hình vote (stake) của Phaver chính là cơ sở để ủng hộ cho các nội dung chất lượng của cộng đồng và tăng yếu tố Finance trong sản phẩm. Xét riêng trong Google Play store, số lượt tải của Phaver đã cán mốc 100,000+ lượt.
TAKI
TAKI là mạng xã hội phi tập trung cho phép người dùng sáng tạo nội dung và tạo ra mô hình kinh tế xoay quanh token của họ là TAKI. Điểm nổi bật là TAKI cho phép mỗi cá nhân có thể tạo đồng coin cho riêng mình để tiếp cận cộng đồng hâm mộ.
Đây chính là dự án đầu tiên kết hợp cả 3 mô hình: Mạng xã hội, Tài chính (đối với TAKI) và Social Token (của mỗi cá nhân). Tuy nhiên, các tính năng hiện có của TAKI hiện tại còn khá đơn giản và không có nhiều ưu điểm so với các dự án khác. TAKI cũng được đầu tư và ươm mầm bởi quỹ Superlayer, đây là quỹ có co-investor đến từ Coinbase, OKX, Solana, Kraken,…
ORB
Tương tự như Phaver, ORB là mạng xã hội hoạt động trên app di động mà không có bản web. ORB hoạt động tương tự như Twitter, cho phép người dùng đăng tải chia sẻ, bình luận, thả reaction vào post của cộng đồng. Tuy nhiên, ORB đang giới hạn số lượng người sử dụng, chỉ những ai có mã giới thiệu mới có thể truy cập.
Điểm nổi bật của ORB là họ tạo sẵn các cộng đồng như Bored Ape Yatch Club, Doodles,… cho phép mọi người có thể tiếp cận ngay. Ngoài ra, người dùng ORB cũng có thể thực hiện các bài Quiz để nhận về NFT tương tự như Wild Cash (Hooked Protocol). ORB đang có khoảng 10,000+ lượt tải trên Google Play store.
Torum
Torum là mạng xã hội Web3 tương tự Twitter cho phép người dùng kết nối bằng các ví non-custodial và set avatar bằng NFT. Điểm nổi bật của Torum là kết hợp cả NFT Marketplace và các ứng dụng DeFi vào dự án của họ.
YUP
YUP là Web3 Social All-in-one platform, cho phép người dùng có thể tổng hợp nhiều mạng xã hội phổ biến trên một giao diện duy nhất. Hiện tại, YUP đã hỗ trợ Lens Protocol (Lenster), Farcaster, Twitter, Mirror (nền tảng Web3 Publishing).
Tổng hợp là tính năng đặc biệt của YUP. Tuy nhiên, vì mỗi nền tảng có cơ chế hoạt động khác nhau nên YUP không thể tổng hợp được những trải nghiệm tốt từ các dự án trên. Nhìn chung YUP vẫn cần cải tiến thêm nhiều để có thể thu hút người dùng.