Tổng Quan Về NFTFi
NFTFi là viết tắt của cụm từ NFT Finance với mục tiêu là đưa các bộ sưu tập NFT tới với các hoạt động tài chính như Lending & Borrowing, AMM, Derivatives,… Có nghĩa là thay vì chỉ nắm giữ đơn thuần các NFT trong ví của mình thì họ có thể mang đi cho vay, cung cấp thanh khoản, stake, làm tài sản thế chấp để mở các lệnh đòn bẩy,…
NFT ra đời có nhiều nét tươgn đồng với các coin/token tại thời điểm 2017 – 2018 chỉ đơn thuần là nắm giữ nên việc DeFi ra đời là một câu chuyện khá hiển nhiên chính vì vậy NFTFi ra đời cũng là một câu chuyện thuận tự nhiên.
Ở thời điểm hiện tại khi nhìn vào các dự án thuộc mảnh ghép NFTFi thì chúng ta đã thấy các mảnh ghép tương tự DeFi xuất hiện khá đầy đủ như:
Ngành |
Dự án |
---|---|
NFT Marketplace |
Opensea, Blur, LookRare, Magic Eden, Mintbase, Paras, X2Y2, Rarible, Trove,… |
AMM |
SudoSwap, HadeSwap, NFTX, Uniswap (kết hợp cùng SudoSwap để xây dựng AMM dành cho NFT),… |
Lending & Borrowing |
Pine Protocol, JPEG’d, BendDAO, Drops, ParaSpace, Frakt, NFTfi, Flowty, Taker Protocol, Arcade, Zhata, Sharky, Sodium, Zumer,… |
Derivatives |
Hook, NFTPerp, LiquiFi Labs, Nifty Option, Floor DAO, Jpe, OpenLand,… |
NFT Management |
Zerion, Metamask Portfolio, Zapper, WGMI, Rabby Wallet, Debank, Rainbow,… |
Một số mảng khác |
Haliday, Voyage, Upshot, Meritic, Banksea, Deep NFT Value, Abacus,… |
Các mảnh ghép như NFT Marketplace, Lending & Borrowing đang phát triển mạnh mẽ nhất nhưng đa dạng nhiều mô hình khác nhau. Tuy nhiên các mảnh ghép phức tạp hơn như Derivatives, AMM thì đang gặp khá nhiều vấn đề trong việc phân mảnh thanh khoản bởi vì khác với token thì token nào cũng giống nhau thì các NFT có các đặc điểm, độ hiếm khác nhau dẫn đến giá cả khác nhau.
Tình Hình Hoạt Động Thực Tế Của Các Dự Án NFTFi
SudoSwap – Các chỉ số sức khỏe có dấu hiệu tiêu cực
SudoSwap là một nền tảng AMM đầu tiên dành cho các bộ sưu tập NFT nơi người dùng có thể swap ETH thành các NFT. Có thể nói SudoSwap khác hoàn toàn với các NFT Marketplace phổ biến hiện tại có thể cho rằng NFT Marketplace là các nền tảng Order Book.
Từ bảng trên cho chúng ta thấy rằng volume giao dịch của SudoSwap đã tăng rất mạnh vào thời điểm tháng 8/2022 tuy nhiên sau đó volume của nền tảng này đã giảm không phanh và chỉ có sự hồi phục nhẹ cùng thị trường thời điểm đầu năm nhưng sau đó volume của nền tảng lại quay về xu hướng giảm.
Tính đến thời điểm hiện tại, mỗi ngày volume giao dịch trên SudoSwap chỉ rơi vào khoảng vài trăm ngàn đô đây là một con số tương đối nhỏ so với Uniswap thời điểm khởi sự.
Tương tự như số lượng volume thì số lượng người dùng mới, người dùng thường xuyên trên nền tảng SudoSwap đang giảm rất nhiều và nhanh không có sự hồi phục vào giai đoạn đầu năm khi mà toàn bộ thị trường crypto ấm lên. Tính đến lúc này 80% người dùng thường xuyên của SudoSwap đến từ những người dùng cũ của nền tảng.
Sau thời gian tăng trưởng mạnh mẽ giai đoạn tháng 8 thì SudoSwap đã bước vào giai đoạn bão hòa tạm thời khi mà mô hình AMM của Sudo chưa thật sự hiệu quả hơn so với các NFT Marketplace phổ biến hiện này.
Và chúng ta tự đặt ra một câu hỏi liệu mô hình AMM với NFT có thực sự tốt hơn mô hình Order Book mà các NFT Marketplace đang sử dụng hay không? Nên nhớ rằng Order Book rất phổ biến trong CeFi tuy nhiên do các yếu tố về phân mảnh thanh khoản nền trong DeFi thì các AMM lại có sự lấn át hơn so với Order Book truyền thống.
Báo động hơn nữa đó chính là các chỉ số về Code Commits và Active Developers (nguồn: Token Terminal). Về hoạt động của các nhà phát triển trên nền tảng SudoSwap đã không có gì cập nhật thêm từ thời điểm tháng 9/2022 tới nay. Vậy hiện tại các nhà phát triển SudoSwap đang làm gì liệu có phải họ đang tạp trung nghiên cứu 1 AMM mới dành cho NFT cùng với Uniswap.
BendDAO – Nền tảng Lending & Borrowing có nhiều dấu hiệu tích cực
TVL của BendDAO đã đạt mức ATH gần $250M vào thời điểm cuối tháng 2/2023 điều này chứng tỏ sức hút của BendDAO nói riêng và NFTFi nói riêng. Tuy nhiên, để đạt mức ATH này thì BendDAO cũng phải thực hiện chương trình Liquidity Mining.
Hiện tại tương tự như các nền tảng DeFi khác thì BendDAO cũng đang tổ chức chương trình Liquidity Mining dể bootstrap thanh khoản cho nền tảng với mức APR lên đến gần 30%. Theo như Coingecko ở thời điểm hiện tại cung ngoài thị trường của BendDAO rơi vào khoảng hơn 500tr token BEND nhưng tổng cung của BEND lên đến 10B token nên sẽ còn rất nhiều token để BendDAO bám sát chiến lược này.
Chúng ta có thể thấy rằng nhu cầu vay của các nền tảng NFT Lending đang có sự tăng trưởng khá tốt từ tháng 10/2022. Ở trên đây chúng ta thấy các giao thức như BendDAO, NFTfi, Pine, Arcade.xyz, JPEG’d, Drops và X2Y2 với tổng lượng cho vay ra ngoài thị trường khoảng $25M tuy nhiên lượng tài sản được khóa vào các nền tảng trên rơi vào khoảng gần $300M tại thời điểm 20/02/2023.
Chúng ta thấy rằng lượng cho vay ra chưa đạt đến mức 10% điều này cho thấy các giao thức NFT Lending hoạt động chưa hiệu quả. Tại thời điểm này người dùng chủ yếu deposit NFT hay ETH vào giao thức chứ nhu cầu vay từ các nền tảng NFT Lending còn tương đối thấp.
JPEG’d chuẩn bị cho Convex & Curve Wars
Có thể nói JPEG’d là nền tảng duy nhất đi theo mô hình CDP đồng nghĩa với việc người dùng có thể lock NFT của mình để có thể mint ra pUSD (Stablecoin của dự án tương tự như DAI) hoặc pETH. Ở thời điểm hiện tại JPEG’d chỉ để tỷ lệ mint ở khoảng 30% nghĩa là lock NFT trị giá $100 thì nhận về tối đa $30 pUSD hoặc pETH. Đây là cách tiếp cận khá cẩn trọng đến từ JPEG’d khi mà các pool thanh khoản của họ còn tương đối mỏng.
Chúng ta sẽ cùng điểm qua về một số thành tựu của JPEG’d trong thời gian vừa qua. Có thể thấy rằng từ đầu năm tới giờ TVL của JPEG’d đã có sự tăng trưởng rỗ rệt khi mà tăng từ mức $19M lên mức $34M, bên cạnh đó NFTs Deposited và JPEG Boosts đã có sự tăng trưởng. Bản thân mình thấy đội ngũ của JPEG’d cũng khá tích cực nâng cấp và phát triển sản phẩm.
Có một điều cần chú ý đó là JPEG’d đã xác định sản phẩm theo hướng dài hạn, tại sao Hak Research nhìn thấy điều đó? Bởi vì hiện tại JPEG’d đã bán Bond để thu về CVX nghĩa là người dùng bỏ CVX vào nền tảng sẽ nhận về JPEG với giá chiết khấu, bên cạnh đó JPEG’d cũng trích Tresury để bán hàng ngày để thu mua CVX. Điều này khẳng định là JPEG’d sẽ tham chiến trong Curve và Convex Wars dể giành về nhiều incentives nhất cho các pool thanh khoản của mình. Hiện tại JPEG’d đang nắm giữ 2% tổng cung CVX.
ParaSpace – Nền tảng có nhiều tín hiệu tích cực
ParaSpace là một dự án thuộc mảng NFTFi với mục tiêu phát triển multichain và cross-chain. Cơ chế hoạt động của ParaSpace với trọng tâm là dựa trên các bộ sưu tập NFT blue-chip để phát hành các nTokens và các nTokens sẽ được phổ biến vào các mảng, giao thức trong DeFi từ đó giúp người dùng dễ dàng kiếm được lợi nhuận một cách chủ động từ NFT của mình thay vì phải chờ người để vay/mượn.
Thời điểm 3 tháng gần đây dự án ParaSpace đã có sự tăng trưởng đáng kinh ngạc khi mà số lượng Daily New Users hay Daily Active Users đều tăng trưởng rất mạnh. Bên cạnh đó, vượt qua nhiều nền tảng NFTFi máu mặt khác thì ParaSpace đã là nền tảng lớn thứ 2 thị trường với tổng TVL rơi vào khoảng $77M chỉ đứng sau BendDAO. Bên cạnh đó, MAYC cũng đang là bộ sưu tập phổ biến nhất trên ParaSpace hiện tại.
ParaSpace bắt đầu triển khai sản phẩm của mình vào thời điểm tháng 12/2022 với TVL khởi đầu khiêm tốn chỉ khoảng $6M và hiện tại chúng ta có mức độ tăng trưởng1.200%, đứng sau sự tăng trưởng có một số động lực tăng trưởng như:
- Sản phẩm đa dạng như Ape Staking, Lending & Marketplace giúp người dùng tối ưu hóa trải nghiệm tại 1 nền tảng duy nhất.
- Chương trình No Fees February: Nền tảng ParaSpace đã miễn phí gas cho các dịch vụ auto-compounding cho cả 2 sản phẩm là P2Pool & P2Peer.
Tuy nhiên chỉ số vay và cho vay của ParaSpace vẫn còn tương đối thấp. Dự án nên có nhiều chiến lược hơn nữa trong kích thích tạo ra các khoản vay như chương trình Liquidity Mining, giảm lãi suất,…
Tổng Kết
Các giao thức NFTFi đặc biệt là các giao thức NFT Lending đang hoạt động và có những sự tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian qua. Mỗi dự án có những chiến lược phát triển khác nhau tuy nhiên các dự án đang rất tích cực trong việc khẳng định bản thân mình thông qua các bản nâng cấp, hoạt động cộng đồng và đây là một điều tốt cho NFT Lending nói riêng và NFTFi nói chung.
Còn với các ngành khác như AMM hay Derivatives thì vẫn còn cần rất nhiều thời gian để xây dựng và phát triển và sẽ cần thêm thời gian để có thể cho ra mắt một sản phẩm hoàn chỉnh.